Η Εθνική Σκηνή της Ρόδου ξαναζεί – Το μεγαλεπήβολο έργο των 17,2 εκ. ευρώ

Το «φάντασμα» της ιταλικής αρχιτεκτονικής αναγεννιέται: Οι εργασίες στο κέντρο της Ρόδου και η δέσμευση της Περιφέρειας!

Το «Φάντασμα» Έγινε Εργοτάξιο: Η Επιστροφή

Στο κέντρο της Ρόδου, οι εργασίες στο Εθνικό Θέατρο προχωράνε χωρίς διακοπές και αργίες, και όλοι οι περαστικοί βλέπουν πλέον ότι το κτίριο έπαψε να είναι ένα φάντασμα του παρελθόντος. Το «Εθνικόν Θέατρον» της Ρόδου, το 2005, έκλεισε την τεράστια κεντρική σκηνή, για να διεκπεραιωθούν απαραίτητες επισκευές, ενώ από το 2008 είχε αποξηλωθεί το εσωτερικό του.

7 Μαρτίου 1948 στη Ρόδο, ημέρα της πανηγυρικής τυπικής ενσωμάτωσης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα. Το Εθνικό Θέατρο είναι άρρηκτα συνδεμένο με τους Ροδίτες.

Το 2013, εκπονήθηκαν τεχνικές μελέτες αποκατάστασης, οι οποίες εγκρίθηκαν το 2018 από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμου,
Στο μεταξύ από το Υπουργείο Πολιτισμού είχαν ζητηθεί διάφορες συμπληρωματικές μελέτες από τον Δήμο Ρόδου, όπως οικονομοτεχνική, οι οποίες, σύμφωνα με το Υπουργείο εκκρεμούσαν και έπρεπε να κατατεθούν, αλλά ποτέ δεν εγκρίθηκαν και ποτέ δεν  εντάχθηκαν σε κάποιο  πρόγραμμα χρηματοδότησης.

Mάρτιος 2022: Εγκεκριμένες και θεωρημένες από το Υπουργείο Πολιτισμού οι μελέτες του Εθνικού Θεάτρου Ρόδου  παραδίδονται στον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου.

«Σήμερα, το έργο της αναγέννησης του εμβληματικού κτηρίου προχωράει ομαλά και εντός χρονοδιαγράμματος», δηλώνει ο Περιφερειάρχης Γιώργος Χατζημάρκος, ο άνθρωπος που έδωσε σάρκα και οστά σε ένα όνειρο δεκαετιών. Και δεν μιλάμε για ένα οποιοδήποτε έργο, αλλά για ένα έργο πολύπλοκο, με υψηλές τεχνικές και κατασκευαστικές απαιτήσεις και λεπτομέρειες. 

Οι δύσκολες ενισχύσεις στη στατικότητα, η διαμόρφωση του υπογείου και τα εσωτερικά χωρίσματα είναι σε εξέλιξη. Οι εξωτερικές όψεις, μάλιστα, κάνουν το κτήριο να φαίνεται καλύτερο ακόμα και από τη μακέτα του!

Η ολοκλήρωση των ηλεκτρομηχανολογικών, υδραυλικών εγκαταστάσεων, της μόνωσης και της διαμόρφωσης του περιβάλλοντα χώρου, αναμένεται να ολοκληρωθούν, και το έργο θα έχει αποπερατωθεί το αργότερο σε 2,5 χρόνια (περίπου μέσα στο 2028).

Η Ιστορία Συναντά την Τεχνολογία: Σεβασμός στη Λεπτομέρεια

Το 1935, τα έργα κατασκευής του θεάτρου.

Τα συνεργεία δουλεύουν με σεβασμό στην κάθε λεπτομέρεια, έχοντας στα χέρια τους το ιστορικό φωτογραφικό υλικό της Ιταλικής περιόδου.

Προκειμένου να πετύχουν το αυθεντικό μοτίβο του παρελθόντος, οι τεχνίτες σπάνε πέτρα από τη ροδίτικη γη και χρησιμοποιούν tablets για να έχουν άμεση πρόσβαση στα σχέδια.

Δήλωση Περιφέρειας: «Τουλάχιστον γενιές στερήθηκαν αυτό το υπέροχο μνημείο. Δεν θα επιτρέψουμε να το στερηθούν περισσότεροι νέοι και παιδιά αυτού του τόπου».

Η αναγέννηση αυτή δεν είναι απλώς ένα έργο, αλλά μια υπόσχεση στον πολιτισμό και την ιστορική μνήμη του νησιού, σύμφωνα με δήλωση του Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, Γιώργου Χατζημάρκου.

Το Κόστος και η Υπόσχεση

Το μεγάλο έργο ανακατασκευής αναλήφθηκε από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με χρηματοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Το ύψος δαπάνης των εργασιών ξεκίνησε με αρχική πρόβλεψη ύψους 17.235.000,00 €.

 Ιστορικό Πλαίσιο: Όταν η «Μαντάμ Μπατερφλάι» Άνοιξε την Αυλαία

Πρόγραμμα παραστάσεων του Teatro Puccini του 1939.

Το Εθνικό Θέατρο της Ρόδου, γνωστό και ως «Teatro Puccini» την εποχή εκείνη, σχεδιάστηκε από τον Αρμάντο Μπερναμπίτι. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1934 και ολοκληρώθηκε το 1937 από τον Πιέτρο Λομπάρντι.

• Εγκαίνια: 31 Ιουλίου 1937, με πρεμιέρα της όπερας «Μαντάμ Μπατερφλάι» του Τζιάκομο Πουτσίνι. Πρωταγωνίστρια ήταν η Ροζέτα Παμπανίνι, επιφανής υψίφωνος από το Μιλάνο.
• Χαρακτηριστικά: Το θέατρο, με χωρητικότητα 1.200 ατόμων, κατασκευάστηκε εξωτερικά από λιθοδομή και οπλισμένο σκυρόδεμα, διέθετε άριστη ακουστική και μπορούσε να λειτουργήσει ακόμα και τους θερινούς μήνες μέσω ενός εξελιγμένου για την εποχή του συστήματος. Κατά τις δεκαετίες 1950 και 1960 το κτήριο λειτούργησε ως κινηματογράφος. Κατά τη δεκαετία του 1970 (1972-77) έγιναν σημαντικές επεμβάσεις τόσο στο εξωτερικό του κτιρίου, όσο και (ιδιαίτερα) στο εσωτερικό του, με αποτέλεσμα οι 1200 θέσεις να μειωθούν σε 800. Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε πάλι ως κινηματογράφος μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Τότε, με την ίδρυση του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου της Ρόδου άρχισε να λειτουργεί ως θέατρο. Παράλληλα φιλοξενούσε και θεατρικές παραστάσεις διαφόρων τοπικών συλλόγων, μουσικές και επετειακές εκδηλώσεις, κ.α.

·         Το Εθνικό Θέατρο παρουσίασε στη Ρόδο από τον Ιούλιο του 1947 έως και τον Μάρτιο του 1993, τις παρακάτω έντεκα παραστάσεις:

·         Ο βασιλικός, Παπαφλέσσας, Πολύ κακό για το τίποτα, Ρουί Μπλας, Άνθρωπος και υπεράνθρωπος, Βαβυλωνία, Το μυστικό της κοντέσσας Βαλέραινας, Ο φιλάργυρος, Το τραγούδι της κούνιας – Ο αστυνόμος είναι καλό παιδί και Οι δούλες.

·         *Τον Ιούνιο του 1947
«Παπαφλέσσας», του Σπύρου Μελά, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη. Σκηνικά: Κλεόβουλος Κλώνης, Κοστούμια: Αντώνης Φωκάς. Με τον Αλέξη Μινωτή, την Έλσα Βεργή, στον Στέλιο Βόκοβιτς, τον Διονύση Παπαγιαννόπουλο, τον Μάνο Κατράκη, τον Θάνο Κωστσόπουλο, τον Χρήστο Ευθυμίου, τον Γιώργο Γληνό…

·         *Τον Ιούλιο του 1947
«Ο βασιλικός», του Αντώνιου Μάτεσι, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη. Σκηνικά: Κλεόβουλος Κλώνης, Κοστούμια: Αντώνης Φωκάς. Με τον Αλέξη Μινωτή και τη Σαπφώ Αλκαίου, την Αθανασία Μουστάκα…

·         *Τον Ιούλιο του 1947
«Πολύ κακό για το τίποτα», του Γουίλιαμ Σαίξπηρ, σε μετάφραση Βασίλη Ρώτα και σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη. Με Μάνο Κατράκη, Δημήτρη Χορν, Χριστόφορο Νέζερ, Μαίρη Αρώνη…

·         *Τον Ιούλιο του 1947
«Ρουί Μπλας», του Βικτόρ-Μαρί Ουγκό. Μετάφραση: Θρασύβουλος Σταύρου. Σκηνοθεσία: Δημήτρης Ροντήρης. Σκηνογραφία: Κλεόβουλος Κλώνης. Ενδυματολόγος: Αντώνης Φωκάς. Με Θάνο Κωτσόπουλο, Δημήτρης Χορν, Ελένη Χαλκούση…

·         *Τον Ιούλιο του 1947
«Άνθρωπος και υπεράνθρωπος», του Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω. Μετάφραση: Αχιλλέας Α. Κύρου. Σκηνοθεσία: Δημήτρης Ροντήρης, Σκηνογραφία: Κλεόβουλος Κλώνης, Ενδυματολόγος: Αντώνης Φωκάς. Με Δημήτρη Χορν, Ανδρέα Φιλιππίδη, Χρήστο Ευθυμίου, Χριστόφορο Νέζερ, Μαίρη Αρώνη, Ελένη Χαλκούση, Μελίνα Μερκούρη..

·         *Τον Ιούλιο του 1947
«Βαβυλωνία», του Δημήτριου Βυζάντιου. Σκηνοθεσία: Δημήτρης Ροντήρης, Σκηνογραφία: Κλεόβουλος Κλώνης, Ενδυματολόγος: Αντώνης Φωκάς. Με Χριστόφορο Νέζερ, Χρήστο Ευθυμίου, Μάνο Κατράκη…

·         *Τον Φεβρουάριο του 1962
«Το μυστικό της Κοντέσσας Βαλέραινας» του Γρηγόριου Ξενόπουλου. Σκηνοθεσία: Αλέξης Σολομός. Σκηνογραφία: Κλεόβουλος Κλώνης, Ενδυματολόγος: Αντώνης Φωκάς. Με Κυβέλη, Θάνο Κωτσόπουλο, Τιτίκα Νικηφοράκη…

·         *Τον Φεβρουάριο του 1962
«Ο φιλάργυρος», του Μολιέρου. Μετάφραση: Λέων Κουκούλας. Σκηνοθεσία: Κωστής Μιχαηλίδης, Σκηνογραφία: Κλεόβουλος Κλώνης, Αντώνης Φωκάς. Με Χριστόφορο Νέζερ, Παντελή Ζερβό, Γκέλλυ Μαυροπούλου…

·         *Το Φεβρουάριο του 1962
«Το τραγούδι της κούνιας», του Γκρεγκόριο Μαρτίνεθ Σιέρα. Μετάφραση: Αχιλλέας Α. Κύρου και «Ο αστυνόμος είναι καλό παιδί», του Ζωρζ Κουρτελίν. Μετάφραση: Διονύσιος Ρώμας. Σκηνοθεσία: Αλέξης Σολομός. Εποπτεία σκηνοθεσίας: Μιχάλης Μπούχλης. Σκηνογραφία: Κλεόβουλος Κλώνης, Ενδυματολόγος: Αντώνης Φωκάς. Με Ελένη Χαλκούση, Πίτσα Καπιτσινέα, Βασίλη Κανάκη, Θάνο Λειβαδίτη, Θόδωρο Δημήτριεφ…

·         *Τον Μάρτιο του 1993
«Οι δούλες», του Ζαν Ζενέ. Μετάφραση: Οδυσσέας Ελύτης. Σκηνοθεσία: Κοραής Δαμάτης, Σκηνογραφία: Ιωάννα Παπαντωνίου, Ενδυματολόγος: Λούης Γεράρδος, Μουσική επιμέλεια: Ολυμπία Κυριακάκη-Λουκίσσα. Με Αντιγόνη Βαλάκου, Βέρα Ζαβιτσιάνου, Κατερίνα Χέλμη.

Κατά την ιταλική κατοχή φιλοξένησε μεγάλες θεατρικές και οπερατικές παραστάσεις από ιταλικούς θιάσους, διατηρώντας πάντα έναν σημαντικό ρόλο στην πολιτιστική ζωή του νησιού.

Η Ρόδος αποφάσισε να μην αφήσει άλλο το Εθνικό της Θέατρο με όψη "φαντάσματος". Το Θέατρο αποτελεί για το νησί κοιτίδα πολιτισμού, κοινωνική και πολιτιστική κληρονομιά της Ρόδου.