Κυριακή 14 Ιουνίου 2020

Αμοργός, εδώ το παραδοσιακό δεν είναι τουριστικό εφέ

«Η Αμοργός είναι ένα υπέροχο νησί για περπάτημα», γράφει ο ετήσιος οδηγός διακοπών του ολλανδικού griekenland.net
Tο αφιέρωμα περιλαμβάνει όλα τα ενδιαφέροντα του νησιού με κύριο αξιοθέατο το μοναστήρι της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας που, όπως αναφέρει, «ονομάζεται μοναστήρι των σκαλοπατιών και είναι ίσως το πιο φωτογραφημένο σημείο στο νησί, ασβεστωμένο και χτισμένο πάνω στα απότομα βράχια». Στο αφιέρωμα, κυρίαρχη θέση έχει και η γαστρονομία - ειδικά η φάβα που ξεχωρίζει, όπως αναφέρει, από τα άλλα νησιά. 

Αμοργός, σκηνικό από ταινία του Λικ Mπεσόν, θα βάζαμε τίτλο εμείς από το http://enlefko.blogspot.com/ προσθέτοντας και τα εξής στις προσωπικές ταξιδιωτικές μας εντυπώσεις:
Είναι ένα νησί με απέραντη φυσική ομορφιά και καταγάλανες παραλίες. Βρίσκεται νοτιοανατολικά του συμπλέγματος των Κυκλάδων και απέχει 136 ναυτικά μίλια από το λιμάνι του Πειραιά. Η επιφάνειά του εκτιμάται στα 121,464 τ.χλμ., ενώ έχει μήκος ακτών 126 χιλιόμετρα.

Το νησί αποτελεί φυσική δίοδο και γέφυρα επικοινωνίας των Κυκλάδων προς τα Δωδεκάνησα. Από τα τέλη της 4ης χιλιετίας π.Χ υπάρχουν ίχνη ανθρώπινης ύπαρξης στην Αμοργό. Κατά την αρχαιότητα η Αμοργός γίνεται ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του Κυκλαδικού πολιτισμού. Κατά την Mινωική εποχή στο νησί καταφθάνουν πολλοί Μινωίτες, ιδρύοντας μία από τις πρώτες πόλεις του νησιού, την Μινώα.
Αργότερα Ναξιώτες ιδρύουν την Αρκεσίνη, στη σημερινή περιοχή Καστρί και την ίδια εποχή Μιλήσιοι εγκαθίστανται στην Αιγιάλη, το σημερινό χωριό Θολάρια. Αυτές ήταν κατά την αρχαιότητα οι σπουδαιότερες πόλεις του νησιού.
Στους Ρωμαϊκούς χρόνους υπήρξε τόπος εξορίας: επί Τιβερίου, το 23 μ.Χ. εξορίστηκε ο Βέβιος Σειρήνος ,ανθύπατος της Ισπανίας. Μετά την επανάσταση του 1821 ενώθηκε στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.

Χαρακτηριστικό της Αμοργού είναι ότι διαθέτει δύο φυσικά λιμάνια, τα Κατάπολα στο κέντρο και την Αιγιάλη στα βόρεια. Οι περισσότερες ακτές της είναι βραχώδεις και καταλήγουν απότομα στη θάλασσα.
Η περιοχή Αιγιάλη χαρακτηρίζεται από το άγριο ορεινό τοπίο της. Εκεί βρίσκεται η ψηλότερη κορυφή Κρίκελλος με 821 μ. υψόμετρο. Στο κέντρο του νησιού βρίσκεται ο Προφήτης Ηλίας με 698 μ. υψόμετρο και δυτικά το Άσπρο βουνό, Βουνό του χωριού ή Κόρακας με 528 μ. υψόμετρο. Ανάμεσα σ’ αυτούς τους ορεινούς όγκους παρεμβάλλονται μικρές κοιλάδες με κυριότερες αυτές της Κολοφάνας στα δυτικά, των Καταπόλων στο κέντρο και της Αιγιάλης στα βόρεια και μικρότερες αυτές του Καμαριού, της Αρκεσίνης και του Αγ. Παύλου.

Το μεγαλύτερο μέρος του νησιού καλύπτεται από το πέτρωμα σχιστόλιθο που χρονολογείται από τα αρχαία χρόνια και τον ασβεστόλιθο ο οποίος καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα του νησιού. Η σημερινή μορφή της Αμοργού οριστικοποιήθηκε πριν από 700.000 περίπου χρόνια με την καταβύθιση μεγάλων χερσαίων τμημάτων και τον σχηματισμό του νησιώτικου όγκου της. Η βλάστηση εδώ είναι παρόμοια με αυτή των υπόλοιπων νησιών των Κυκλάδων. Είναι αραιή και θαμνώδης με σχινιές, πρίνους, ασπάλατθους( κατά τους Αμοργιανούς) ή ασπάλαθους και φρύγανα εκτός από τις εύφορες κοιλάδες των Καταπόλων, Κάτω Μεριάς και Αιγιάλης όπου υπάρχουν πυκνοί ελαιώνες και άλλα καρποφόρα δέντρα.
Αμπέλια, κηπευτικά εκλεκτής ποιότητος καθώς και λίγα δημητριακά καλλιεργούνται στις σκαλωτές βουνοπλαγιές σε όλο το νησί. Όσο φτωχή είναι η Αμοργιανή βλάστηση σε πυκνότητα και μεγέθη, τόσο πλούσια είναι σε ποικιλία ενδημικών φυτών και ιδιαίτερα σπάνιων βοτάνων με θεραπευτικές ιδιότητες.

Το νησί προστατεύεται από τα μελτέμια του Αυγούστου λόγω της φύσης του εδάφους και της μορφολογίας του. Η περιοχή της Αιγιάλης είναι ζεστή κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών.
Η παραλία στο νησάκι Νικουριά, είναι προσβάσιμη με καίκι από τον Άγιο Παύλο. Η Μουρού, στα νότια του νησιού, έχει σπηλιές και πανέμορφα βράχια. Η Χάλαρα, ερημική και δύσκολα προσβάσιμη, έχει τον βράχο του πετρωμένου πειρατή.
Η Αμοργός, ανατολικότερο σύνορο της Eλλάδας έως το τέλος του B΄ Παγκοσμίου Πολέμου, διατηρεί αναλλοίωτο το φυσικό της τοπίο και διασώζει την ανώνυμη αρχιτεκτονική των λελογισμένων όγκων στη Xώρα και σε μερικές γωνιές άλλων οικισμών: στον Ποταμό, τη Λαγκάδα, το Bρούτση και το Xωριό.

Mνημείο αναφοράς του νησιού, η Mονή της Παναγίας της Xοζοβιώτισσας ( Photo, Andreas Garantziotis), φωλιασμένη σε απόκρημνα βράχια πάνω από το πέλαγος, πάνω από το «Aπέραντο γαλάζιο», όπως ήταν ο τίτλος της ταινίας του Λικ Mπεσόν που, το 1988, έκανε την Aμοργό γνωστή εκτός Eλλάδας.
Το μοναστήρι το οποίο είναι αφιερωμένο στη Χάρη της Παναγιάς, είναι κτισμένο στον πιο απόκρημνο βράχο του όρους Προφήτη Ηλία, 300 μέτρα πάνω από τη θάλασσα, νότια της Χώρας. Η επίσκεψη στο Μοναστήρι αποτελεί πραγματική εμπειρία και όχι κλισέ προορισμό η άλλο ένα σήμα κατατεθέν. Εδώ, το παραδοσιακό δεν είναι τουριστικό εφέ.
Κάθε χρόνο, στη γιορτή της Παναγιάς, στις 21 Νοεμβρίου, γίνεται μεγάλο πανηγύρι και προσφέρεται φαγητό και γλυκό Αμοργιανό παστέλι.
Τη Μεγάλη Εβδομάδα, οι πιστοί κόβουν φρέσκα φασκόμηλα και τα στρώνουν στο πάτωμα, τα πατάνε για να αναδύεται η μυρωδιά από την εκκλησία και μετά τα μαζεύουν.

Οι τοπικές σπεσιαλιτέ είναι γαστρονομική εμπειρία. Δοκιμάστε πατατάτο, όπως λέμε κατσίκι με πατάτες και κόκκινη σάλτσα στο φούρνο και καλόγηρος, μελιτζάντα με κρέας και τυρί.

Δεν υπάρχουν σχόλια: