Η Γαλανόλευκη κυματίζει στην Ακτή του Ελεφαντοστού

Αν θέλετε ν’ απολαύσετε έκρηξη χρωμάτων, ήχων και χορών που αποκαλύπτουν πτυχές άγνωστων εξωτικών πολιτισμών σε πλήρη αρμονία με τη φύση, αν επιθυμείτε να γνωρίσετε ένα μωσαϊκό 60 διαφορετικών εθνών και να βρεθείτε σ ένα σημείο συνάντησης των ζωντανά διατηρημένων παραδόσεων και της σύγχρονης ζωής, των δασών και της σαβάνα, τότε δεν έχετε παρά να ταξιδέψετε στην Ακτή του Ελεφαντοστού.

Βρίσκεται στη δυτική ακτή της Αφρικής, καταλαμβάνει το 1% της μαύρης ηπείρου και συνορεύει δυτικά με το Μαλί και τη Μπουρκίνα Φάσο, ανατολικά με τη Γκάνα και βρέχεται από τα νερά του κόλπου της Γουϊνέας. Είναι πρώην Γαλλική αποικία και πήρε το όνομά της από το εμπόριο του ελεφαντόδοντα. Έγινε ανεξάρτητο κράτος το 1960. Έχει έκταση 322.456 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό 18.366.672 κατοίκους. Το κλίμα είναι τροπικό με μέγιστες θερμοκρασίες 45 βαθμούς Κελσίου και υγρασία 90 τοις εκατό.

Το πολίτευμα είναι Δημοκρατία. Υπάρχει Βουλή 100 βουλευτών που εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία. Ο πρόεδρος εκλέγεται από τον λαό για μία πενταετία. Πρωτεύουσα και διοικητικό κέντρο της χώρας αποτελεί το Αμπιντάν (Abidan) (408.000 κάτοικοι), που απλώνεται στις όχθες μιας τεράστιας λιμνοθάλασσας.

Απέραντες παραλίες, λευκόχρυσες αμμουδιές και πανύψηλοι φοίνικες κατά μήκος των ακτών και η τροπική ζούγκλα προσφέρουν στον επισκέπτη μια ποικιλία από μαγευτικές εικόνες της αφρικανικής ηπείρου. Το Αμπιντάν εκτός από το πανεπιστήμιο και τα τεχνικά κολέγια διαθέτει βιβλιοθήκη, μουσείο και πολύ κοντά εθνικό πάρκο με αξιοπρόσεκτο τροπικό δάσος. Άλλη μία μεγάλη πόλη είναι το Γιαμασσούκρο (Υamossoukro), που πρόσφατα έγινε έδρα της κυβέρνησης. Στην πόλη αυτή μπορεί να θαυμάσει κανείς την βασιλική εκκλησία της Παναγίας της Ειρήνης, πιστό αντίγραφο της βασιλικής του Αγ. Πέτρου στο Βατικανό.

Η ιστορία της χώρας αρχίζει από τον 14ο αιώνα όταν το 1356 επισκέφθηκαν την παραλία της Γάλλοι ναυτικοί από την Διέππη. Μετά τον πόλεμο του 1870 η Γαλλία ανέθεσε στον Verdier, έναν εφοπλιστή, να προστατέψει τα συμφέροντα της στην περιοχή. Το 1893 κατέστη γαλλική αποικία με τη σημερινή ονομασία και το 1899 έγινε τμήμα της γενικής διοίκησης της δυτικής γαλλικής Αφρικής. Η χώρα ανακηρύχτηκε ανεξάρτητο κράτος το 1960 με πρόεδρο τον Φ.Η.Β., γνωστότερο ως πρόεδρο της ειρήνης επειδή κατάφερε να πατάξει τον φανατισμό μεταξύ των 70 φυλών και θρησκειών έτσι ώστε όλοι να ζουν ειρηνικά.

Επίσημο νόμισμα είναι το CFA και επίσημη γλώσσα η Γαλλική, αλλά υπάρχουν και 60 διάλεκτοι. Οι κάτοικοι πιστεύουν σε διάφορες θρησκείες. Το 60% είναι Χριστιανοί, το 30% Μωαμεθανοί και οι υπόλοιποι πιστεύουν σε δικές τους δοξασίες. Ιεραποστολικά εργάζεται στην περιοχή από το 1999 ο πρώτος Επίσκοπος της Ιεράς Επισκοπής Γκάνας π. Παντελεήμων Λαμπαδάριος, που γεννήθηκε στην Κάλυμνο και διακόνησε τις Ιερές Μητροπόλεις Καλύμνου και Κω, απ’ όπου στη συνέχεια προσκλήθηκε στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας.

Παράλληλα με τη θρησκεία τους όλοι οι ντόπιοι είναι ανιμιστές, δηλαδή πιστεύουν στις ψυχές. Τα ζώα, τα δέντρα, γι αυτούς όλα έχουν ψυχή, γι αυτό απαιτούν το σεβασμό τους. Επίσης πιστεύουν ότι οι ψυχές των νεκρών τριγυρίζουν ανάμεσα στους ζωντανούς, που τους προστατεύουν η τους τιμωρούν –στην ανάγκη τους εκδικούνται- για την συμπεριφορά τους. Εκτός από αυτά τα πνεύματα που ελέγχουν τη ζωή των ανθρώπων υπάρχουν πολλοί θεοί που φροντίζουν για την ισορροπία και την αρμονία του σύμπαντος φτάνει οι πιστοί να τους λατρεύουν σωστά, να κάνουν τελετές και θυσίες.

Η ζωή στα χωριά παραμένει παραδοσιακή, λιτή και πρακτικά αναλλοίωτη επί χιλιετίες. Στην ύπαιθρο οι άνθρωποι ζουν σε καλύβες απλωμένες γύρω από μία νοητή πλατεία. Εκεί παίζουν τα παιδιά, μαγειρεύουν οι νοικοκυρές, οι άντρες επισκευάζουν τα γεωργικά τους εργαλεία, τσιμπολογούν οι κότες και καθαρίζουν το ρύζι οι γιαγιάδες. Εκεί στήνονται τα μεγάλα γουδιά μέσα στα οποία χτυπούν το καλαμπόκι μέχρι να γίνει αλεύρι.

Ο πολτός του, μία κιτρινωπή, σχεδόν άγευστη μάζα, είναι η βασική τροφή τους που –σπάνια- νοστιμεύει από το κρέας μιας από τις κότες της αυλής. Μεγάλα ζώα σφάζονται συνήθως στις μεγάλες γιορτές και τις μυήσεις.

Η εναλλαγή των τοπίων και των κλιματολογικών συνθηκών είναι έντονη και ιδιαίτερα στα βόρεια επικρατούν συνθήκες σαβάνας, ενώ τα τοπία του νότου χαρακτηρίζονται από πυκνά δάση.

Η Ακτή του Ελεφαντοστού, κατ εξοχήν αγροτική χώρα, είναι η πρώτη στον κόσμο σε παραγωγή κακάο και η τέταρτη σε παραγωγή καφέ. Εξ ίσου σημαντικά προϊόντα της είναι οι μπανάνες, ο ανανάς, η καρύδα, το ρύζι, οι φοίνικες (απ’ όπου παράγεται το φοινικέλαιο) και η ξυλεία.

Πέρα από την ομολογουμένως ωραία φύση, τα τροπικά δάση και τις λευκόχρυσες παραλίες η δυστυχία που τη συντροφεύει είναι ένα από τα στίγματα της υπερκαταναλωτικής κοινωνίας μας. Μέσα στις συμπληγάδες της σκληρής και εγωκεντρικής εποχής που ζούμε εκατοντάδες εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν από πείνα και δίψα. Κάποια και από έλλειψη μια απλής πενικιλίνης, διαγράφοντας την τροχιά της ζωής τους μέσα σε συνθήκες απόλυτης φτώχιας και εξαθλίωσης. Πρόκειται για τα χίλια και ένα μπουμπούκια που δε θα γνωρίσουν ποτέ την τρυφερότητα ενός βλέμματος η τις πρώτες αναλαμπές της αυγής. Κάθε χρόνο 13 εκατομμύρια παιδιά κάτω των πέντε ετών πεθαίνουν από αρρώστιες και υποσιτισμό. Περίπου 200 εκατομμύρια παιδιά –το 36% του συνολικού αριθμώ των παιδιών του πλανήτη μας- λιμοκτονούν!

Η γενική πρόξενος της Ακτής του Ελεφαντοστού κ. Μέρω Κεσεσίογλου έχει αφιερώσει τη ζωή της στη φιλανθρωπία και πλούσιο είναι το έργο της σε δώδεκα κράτη της Αφρικής. Κατάγεται από την Κωνσταντινούπολη και ο πατέρας της ήταν γνωστός ευεργέτης τόσο της Πόλης όσο και των Ιεροσολύμων. Πέρυσι ίδρυσε στην Τανζανία (στην πόλη Νταρ ελ Σαλάμ) ορφανοτροφείο για παιδιά με AIDS. Έχει τιμηθεί για το φιλανθρωπικό της έργο από πολλές κυβερνήσεις κι έχει πραγματοποιήσει πολλές ομιλίες. Σε μία από αυτές, προσκεκλημένη από τις «Γυναίκες Χωρίς Σύνορα», μας εξήγησε τις σχέσεις που έχει με την Ελλάδα η Ακτή του Ελεφαντοστού:

« Μπορεί να είναι μακρινοί λαοί μας, χωρίς κοινές ρίζες, χωρίς κοινές παραδόσεις. Με πρώτη ματιά αυτό είναι αληθές. Όμως η πατροπαράδοτη ελληνική αλληλεγγύη και φιλανθρωπία έφερε κοντά δύο κόσμους μακρινούς. Χάρη στην υποστήριξη των Ελλήνων η Γαλανόλευκη κυματίζει στην Ακτή του Ελεφαντοστού σημειώνοντας την παγκοσμιότητα του άσβεστου ελληνικού φωτός.

Ιδρύσαμε 9 νοσοκομεία, ένα μαιευτήριο –όπου τα πρώτα παιδιά που γεννήθηκαν ονομάστηκαν Αθηνά και Ερμής»- 4 οδοντιατρεία, 90 κέντρα υγείας, ένα ορφανοτροφείο, ένα λεπροκομείο, ένα σχολείο, μια βιβλιοθήκη. Σε όλα αυτά τα ιδρύματα, μέσα στη ζούγκλα, κυματίζει η ελληνική σημαία. Με τη βοήθεια ελληνικών υπουργείων και οργανισμών υλοποιήσαμε διάφορα αναπτυξιακά προγράμματα, γεωργικά και εκπαίδευσης, δημιουργώντας 70 συνεταιρισμούς με 3.000 γυναίκες που κατόρθωσαν να έχουν μηνιαίο εισόδημα 100 ευρώ το μήνα.

Το πιο πρόσφατο επίτευγμα είναι η ίδρυση ειδικού νοσοκομείου όπου νοσηλεύονται παιδιά θύματα μια άγνωστης ασθένειας στη Δύση, που ονομάζεται Ulcere de Buruli. Πρόκειται για ένα είδος λέπρας που δεν θεραπεύεται και η μόνη αγωγή που μπορεί να προσφερθεί είναι ο ακρωτηριασμός. Είναι η τρίτη πιο διαδεδομένη ασθένεια μετά τη φυματίωση και την λέπρα. Ήδη έχει εξαπλωθεί σε 15 χώρες της Αφρικής, 5 της Λατινικής Αμερικής, 4 της Ασίας. Μιλάμε για τη νέα μάστιγα του 21ου αιώνα. Στην Αφρική έχουμε 500.000 θύματα, κυρίως παιδιά.

Όπως καταλαβαίνετε είναι χρέος μας να συμβάλλουμε όσο μπορούμε για να ξαναβρεί το παιδί το χαμόγελό του. Ας γίνουμε όλοι μας η ελπίδα και η πίστη του. Διότι κάθε παιδί που πεινάει και πονάει είναι χαστούκι στην ανθρωπιά μας, ντροπή στην ευημερία μας». ΕΔΩ, σχετικό βίντεο.

(Το παραπάνω σημείωμα πρωτοδημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Πρόοδος" και στο Διαδίκτυο 06/03/2002)