Παγκόσμια Ημέρα Αντισύλληψης

Η 26η Σεπτεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Αντισύλληψης, αφιερωμένη στο δικαίωμα της γυναίκας για τη στιγμή που θα αποφασίσει να αποκτήσει παιδί, αποφεύγοντας πιθανή ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες, με κυριότερη την έκτρωση.

Η απελευθέρωση της γυναίκας, η φιλελευθεροποίηση των σεξουαλικών σχέσεων, η μάστιγα του Aids και τα δημογραφικά στοιχεία, είναι μερικές από τις παραμέτρους που δημιουργούν νέα δεδομένα και απαιτήσεις για την ανάγκη λήψης αντισυλληπτικών μέτρων.

Οι μέθοδοι αντισύλληψης διακρίνονται στις εξής μεγάλες κατηγορίες:

1. Τις μεθόδους φραγμού
2. Τα αντισυλληπτικά χάπια
3. Τα ενδομήτρια σπειράματα.

Για το προφυλακτικό η διεθνής βιβλιογραφία εκτιμά ότι προστατεύει κατά 95%. Πρακτικά, μπορεί να σκιστεί κατά τη χρήση, να τρυπηθεί από τα νύχια σας την ώρα που το φοράτε στο σύντροφό σας ή να διαβρωθεί από λιπαντικά. Τι να κάνετε:
- Χρησιμοποιείτε το από την αρχή της ερωτικής πράξης.
- Αγοράστε το από σημεία μη εκτεθειμένα στον ήλιο.
- Προτιμάτε τα προφυλακτικά, «κλασικού» σχήματος.

Τα στατιστικά ωστόσο δείχνουν ότι ευθύνονται για το 15 % των ανεπιθύμητων κυήσεων και έχουν 5 βασικά μειονεκτήματα.

1. Δεν αρέσουν στους άντρες γιατί μειώνουν την απόλαυση
2. Οι γυναίκες έρχονται σε δύσκολη θέση όταν οι άντρες αρνούνται την χρήση τους
3. Είναι πολύ ευαίσθητα στη θερμότητα κατά τη μεταφορά και την αποθήκευση
4. Πρέπει να χρησιμοποιούνται σε κάθε επαφή και οι φτωχές οικονομίες αδυνατούν να εξασφαλίσουν την ευρεία παροχή τους.

Το ουσιαστικότερο μειονέκτημα στη χρήση του αντισυλληπτικού χαπιού (είτε πρόκειται για το συνδυασμένο, είτε για εκείνο που περιέχει μόνο προγεσταγόνα) είναι αυτή καθαυτή η χρήση ενός φαρμάκου με σκοπό την αντισύλληψη. Όπως κάθε φάρμακο, έτσι και τα αντισυλληπτικά αποτελούν ξένες ουσίες για το σώμα και, πέραν της κύριας δράσης τους, εμφανίζουν και άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Από τις πιο σοβαρές παρενέργειες θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τη ναυτία και την τάση στους μαστούς για τους πρώτους τρεις μήνες της χρήσης τους, καθώς και την αύξηση των αιμορραγιών που είναι δυνατό να εμφανιστούν σε αυτό το χρονικό διάστημα. Μερικές φορές μπορεί να παρατηρηθεί μείωση της ερωτικής επιθυμίας, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις έχει αναφερθεί αύξηση της όρεξης που, σε συνδυασμό με την κατακράτηση υγρών, οδηγεί σε αύξηση του βάρους.
Η λήψη οιστρογόνων προκάλεσε σε ορισμένες γυναίκες επιδείνωση των ημικρανιών, τις οποίες, όμως, ανέφεραν και πριν από την έναρξη της αγωγής. Η ακμή, επίσης, αποτελεί ένα συχνό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όσες γυναίκες λαμβάνουν αντισυλληπτικά πρώτης ή δεύτερης γενιάς, παρενέργεια όμως που δεν εμφανίζεται με τη χρήση της τρίτης γενιάς αντισυλληπτικών. Στα μειονεκτήματα των αντισυλληπτικών χαπιών θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και το γεγονός ότι η χρήση τους δεν προσφέρει καμία προστασία απέναντι στη μετάδοση των σεξουαλικώς μεταδιδομένων νοσημάτων.

Όσο προσεκτικός κι αν είναι ο σύντροφός σας, η μέθοδος του "τραβήγματος" δεν μπορεί να σας προστατεύσει. Καταρχήν, δεν είναι σίγουρο ότι καταφέρνει να ελέγξει πάντα την εκσπερμάτισή του. Εξάλλου, και το προσπερματικό υγρό μπορεί να οδηγήσει σε σύλληψη.

Κάθε ζευγάρι θα πρέπει να απευθύνεται σε έναν ειδικό (συνήθως γυναικολόγο), ο οποίος θα το κατευθύνει προς την ιδανικότερη μέθοδο.

Στη χώρα μας, ο δείκτης γονιμότητας παραμένει χαμηλός, ενώ σε υψηλά επίπεδα κινείται ο αριθμός των εκτρώσεων, παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, λόγω της συχνότερης χρήσης προφυλακτικού, έχει μειωθεί κατά 25%. Κάθε χρόνο καταγράφονται 150.000 εκτρώσεις.

Οι μέθοδοι στείρωσης που αφορούν είτε στον άνδρα είτε στη γυναίκα είναι σχετικά απλές στην εφαρμογή τους και εμφανίζουν υψηλή αποτελεσματικότητα. Πρόκειται για χειρουργικές επεμβάσεις, κατά τις οποίες αποφράσσονται οι δίοδοι μέσω των οποίων διέρχονται τα σπερματοζωάρια (σπερματικοί πόροι) στους άνδρες ή τα ωάρια (σάλπιγγες) στις γυναίκες. Η αντισύλληψη είναι πλέον μόνιμη, εφ΄ όρου ζωής, και η στείρωση μη αντιστρέψιμη στις περισσότερες περιπτώσεις.

Σήμερα, σε όλη την Ευρώπη, πλην της Ελλάδος, η πλέον δημοφιλής και ασφαλής μέθοδος αντισύλληψης είναι το αντισυλληπτικό δισκίο. Είναι η μέθοδος που προσφέρει σχεδόν πλήρη αντισυλληπτική προστασία και θεωρείται ως ένα από τα πλέον αυστηρά επιστημονικά ελεγμένα φάρμακα στον κόσμο.

Τις τελευταίες δεκαετίες οι δημογραφικές έρευνες δείχνουν μια στροφή στην αντίληψη και την στάση των αντρών. Το 13 έως 80 % των αντρών, αναλόγως της χώρας και της έρευνας, εκφράζουν ενδιαφέρον για τη χρήση αντισύλληψης. Μια πρόσφατη μελέτη σε δείγμα 9000 ανδρών σε εννιά χώρες (Ισπανία, Βραζιλία, Μεξικό και Γερμανία) έδειξε ότι το αντίστοιχο ποσοστό είναι πάνω από 60 %. Στις περισσότερες από αυτές τις μελέτες η ερώτηση αφορούσε το αν θα χρησιμοποιούσαν ορμονικά χάπια ή ενέσεις στην περίπτωση που αυτά ήταν διαθέσιμα. Ετσι πιθανολογείται ότι μια λιγότερο επεμβατική μέθοδος θα προκαλέσει μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Στις χώρες με αποτελεσματική ιατρική κάλυψη, τα ζευγάρια αποθαρρύνονται λιγότερο από το κόστος της μόνιμης στειροποίησης και η ανδρική στειροποίηση είναι η προτιμώμενη μέθοδος. Στην Ολλανδία για παράδειγμα, το 50 % των ζευγαριών που είναι πάνω από 35 ετών, επιλέγει τη στειροποίηση και πάνω από το 70% πρόκειται για ανδρική στειροποίηση.

75 εκατομμύρια κυήσεις σ' όλο τον κόσμο είναι ανεπιθύμητες, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ. Από αυτές, 45 εκατομμύρια οδηγούνται στην έκτρωση, ενώ 20 εκατομμύρια γίνονται κάτω από μη ασφαλείς συνθήκες.

Τουλάχιστον 585 χιλιάδες γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο από επιπλοκές στην εγκυμοσύνη, ενώ οι μισοί από αυτούς τους θανάτους θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί εάν υπήρχαν διαθέσιμες και επαρκείς υπηρεσίες με μέσα αντισύλληψης.