Tο enlefko στην Παταγωνία, στην άκρη του κόσμου, στη θρυλική γη των τυχοδιωκτών. Μένει τώρα να τη γνωρίσουμε.
(Photo: Raquel Teixeira)
Μοιάζει με στοίχημα με αντίπαλο τον εαυτό σου και με μόνο σύμμαχο πάλι τον εαυτό σου. H Παταγωνία, είναι μια τεράστια περιοχή (6 φορές η Ελλάδα) που καταλαμβάνει το νότιο μέρος της Νοτίου Αμερικής, μοιρασμένη ανάμεσα στην Χιλή και την Αργεντινή. Ξεκινά από τον ποταμό Ρίο Νέγρο στον Βορρά, δηλαδή γύρω στον τεσσαρακοστό παράλληλο νοτίου πλάτους, και φθάνει ως το στενό του Μαγγελάνου, που την χωρίζει από ένα μεγάλο νησί, την περίφημη «Γη του Πυρός».
Ο Πορθμός του Μαγγελάνου, που βρίσκεται στο νότιο άκρο της Νοτίου Αμερικής, συνδέει τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό ωκεανό. Έχει μήκος 580 χλμ. περίπου και πλάτος 20-30 χλμ. Πήρε το όνομά του από τον Πορτογάλο θαλασσοπόρο Φερδινάνδο Μαγγελάνο, που πέρασε από εκεί το 1520, επιχειρώντας τον πρώτο περίπλου της υδρογείου. Το πέρασμα, είναι το πιο σημαντικό φυσικό πέρασμα μεταξύ του Ειρηνικού και του Ατλαντικού ωκεανού, αλλά θεωρείται αρκετά δύσκολο να το διαπλεύσει κανείς, επειδή το κλίμα εκεί είναι αφιλόξενο και το πέρασμα πολύ στενό. Συγκεκριμένα στο πιο στενό του σημείο το πλάτος είναι περίπου 4 χλμ. (2½ μίλια).
Η Ουσουάϊα, είναι η νοτιότερη πόλη του κόσμου, πρωτεύουσα της θρυλικής Γης του Πυρός. Από εδώ οι τουρίστες διαπλέουν τα Στενά του Μπιγκλ και κατευθύνονται στο νησί των πουλιών και στο νησί των Θαλάσσιων Λεόντων, για να δουν από κοντά την καθημερινότητα αυτών των ενδημικών ζώων που χαίρονται τα παγωμένα νερά του ωκεανού. Στην Ουσουάια. νούμερο "1" αξιοθέατο είναι το Εθνικό Παράκτιο Πάρκο της Τιέρα Ντελ Φουέγκο. Σε αυτό ακριβώς το σημείο ο ορεινός όγκος της οροσειράς των Άνδεων συναντά τη θάλασσα. Ο δασικός πλούτος της περιοχής φημίζεται για την πλούσια πανίδα και χλωρίδα του. Άλλα δυο σημαντικά αξιοθέατα είναι ο ποταμός Λαπατάι και η Πράσινη Λίμνη. Το μέρος αυτό αποτέλεσε καταφύγιο των πρώτων ιθαγενών κατοίκων που άφησαν σημαντικά ευρήματα στην περιοχή.
Νοτιότερη πόλη της Χιλής είναι η Πούντα Αρένας, με το καταπληκτικό τοπίο της Γης του Πυρός, γεμάτο από κωνοφόρα δένδρα και υπέροχες λίμνες. Στο βορειότερο άκρο της περιοχής σας περιμένει μια μοναδική ταξιδιωτική εμπειρία, τα στενά του Μαγγελάνου, - όνειρο κάθε θαλασσοπόρου που έψαχνε να βρει την έξοδο στον Ειρηνικό.
Στις εσχατιές της Αμερικανικής Ηπείρου θα θαυμάσετε τα καλύτερα τοπία της νότιας Παταγονίας. Εδώ, στον κόλπο Οτβάϋ βρίσκουν καταφύγιο οι μαγγελανικοί πιγκουίνοι της νότιας Χιλής, όπου γεννάνε και μεγαλώνουν τα μικρά τους.
Στο Πουέρτο Νατάλες, στην Αργεντινοχιλιανή μεθόριο, βρίσκεται το περίφημο Τόρες Ντελ Πάινε, ένα από τα πιο διάσημα Εθνικά Πάρκα της Παταγονίας. Η θέα της Λίμνης Πεχόε από το Σέρρο Κοντόρ, οι κόνδορες στη Λος Κουέρνος, ο μεγάλος καταρράκτης και η «πικρή λίμνη» είναι μερικά από τα κορυφαία αξιοθέατα της περιοχής.
Στην όμορφη πόλη Ελ Καλαφάτε, υπάρχει ο θεαματικός Παγετώνας Περίτο Μορένο. Το μήκος αυτού του παγωμένου ποταμού είναι 30 χλμ., με «μέτωπο» περίπου 5 χιλιομέτρων και συνολική επιφάνεια 195 τ.χλμ. Κι αν όλα αυτά δεν σας έχουν ακόμα εντυπωσιάσει, σημειώστε πως το ύψος του μετώπου λίγο πριν συναντήσει τα νερά της λίμνης είναι 30-60 μέτρα, ενώ το μεγαλύτερο βάθος του αγγίζει τα 350 μ. Η σπάνια ομορφιά του και ο βρυχηθμός του καθώς η τεράστια μάζα του παγωμένου νερού που μετακινείται πάνω στο έδαφος, τον έχουν κατατάξει στα μνημεία της πολιτιστικής κληρονομιάς του πλανήτη και φυσικά προστατεύεται από την Ουνέσκο.
50 χλμ. από το Ελ Καλαφάτε, υπάρχει ο Παγετώνας Ουψάλα, ο μεγαλύτερος παγετώνας του Πάρκου με συνολική επιφάνεια 1.000 τετρ. χλμ. Ανάμεσα από επιπλέοντα παγόβουνα και ονειρικά τοπία οι επισκέπτες αντικρύζουν τις Άνδεις. Στην καρδιά των Άνδεων βρίσκεται το κοσμοπολίτικο Σαν Κάρλος Μπαριλότσε, με το φημισμένο Καμπανάριο της Παναγίας των Αιθέρων.
Μια αλησμόνητη εμπειρία είναι το πέρασμα των Άνδεων. Η διαδρομή προσφέρει εκπληκτικής ομορφιάς κοιλάδες, λίμνες και δάση στους ορεινούς όγκους της Νότιας Αμερικής.
Από το Πουέρτο Πανουέλο με πλοιάριο φθάνουμε στο λιμάνι Μπλεστ και από εδώ οδικώς ερχόμαστε στο Πουέρτο Αλλέγκρε, για να κάνουμε βαρκάδα στα νερά της υπέροχης λίμνης Φρίας πριν καταλήξουμε στο λιμάνι Πουέρτο Φρίας. Μπαίνοντας στη Χιλή οδικώς ταξιδεύουμε κατά μήκος των Άνδεων προς τη Πέουλα, την πρώτη Χιλιανή πόλη μετά τα σύνορα, μετά στο Πετροχούε και καταλήγουμε στο Πουέρτο Βάρας αφού έχουμε διασχίσει την θαυμάσια περιοχή των λιμνών.
Στο Σαντιάγκο της Χιλής, μία ζωντανή μητρόπολη με 4,5 εκατομμύρια κατοίκους, η ξενάγηση περιλαμβάνει το προεδρικό Μέγαρο «Λα Μονέδα», την Πλατεία των όπλων, τον Καθεδρικό ναό και το Ταχυδρομείο. Θα περπατήσουμε στους εμπορικούς πεζόδρομους της πόλης και θα ανέβουμε στο λόφο Σάντα Λουτσία. Την ξενάγηση συμπληρώνει η επίσκεψη στην μποέμικη συνοικία Μπέλα Βίστα και στα προάστια Βατικούρα, Λας Κόντες και Προβιντέντσια με την μοντέρνα αρχιτεκτονική και τα μεγάλα εμπορικά κέντρα.
Το σίγουρο είναι πως η Παταγωνία δεν είναι ένα συνηθισμένο μέρος. Απευθύνεται σε ανθρώπους που αγαπούν την περιπέτεια και απολαμβάνουν τις δραστηριότητες όλη την ημέρα έξω στη φύση. Μέσα στην απεραντοσύνη της Παταγωνίας και τις τεράστιες σιωπές όπου σπάνια ακούγονται ανθρώπινες φωνές, ο περιηγητής συνειδητοποιεί πόσο μικρός είναι μέσα στη φύση.
Το όνομα Παταγώνες το έδωσε στους ιθαγενείς Τεχουέλτσες (που στη δική τους γλώσσα σημαίνει οι άνθρωποι που ήλθαν από τη θάλασσα) ο πορτογάλος θαλασσοπόρος Φερδινάνδος Μαγγελάνος, ο οποίος για λογαριασμό του βασιλιά της Ισπανίας έκανε, πρώτος αυτός, τον γύρο του κόσμου και πρόσθεσε απέραντες εκτάσεις στο στέμμα της Καστίλλης.
Το τοπίο της Παταγονίας δεν είναι καθόλου μονότονο, αλλάζει διαρκώς και είναι απολαυστικό να το διασχίζει κανείς. Οι πλούσιοι εθνικοί δρυμοί, η μοναδική ενδημική πανίδα, οι απόκρημνες παραλίες, οι ειδυλλιακές λίμνες, οι παγετώνες, οι στέπες, τα ορμητικά ποτάμια, τα νησιά και δαντελωτές ακτογραμμές, συνθέτουν ένα τοπίο εξαίσιο. Τα μικρά νησάκια σπαρμένα και στις δύο πλευρές των ακτών της αποτελούν τόπο συγκέντρωσης σπάνιων πουλιών. Στο Πάρκο των Παγετώνων, οι τεράστιοι όγκοι του νερού που αργοπλέουν φέρνουν στ’ αυτιά τριγμούς σαν ψίθυρους ενός άλλου κόσμου. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα δείτε στο ταξίδι και πόλεις: το κοσμοπολίτικο Μπουένος Άϊρες, η ακριτική Ουσουάϊα, το Punta Arenas και το πανέμορφο San Carlos, προσφέρουν άνεση και ευκαιρίες για ξεκούραση, ψώνια και φαγητά με τα καταπληκτικά κρέατα της Αργεντινής και τα φημισμένα κρασιά και θαλασσινά της Χιλής.
Στην Παταγονία, όλα είναι γοητευτικά, σε παρασύρουν σ’ έναν κόσμο βγαλμένο από σελίδες παραμυθιού που μια καλή νεράιδα ζωντάνεψε με το ραβδί της για χάρη του επισκέπτη.
Ένα ταξίδι ζωής, για λίγους που τολμούν να φτάσουν στην κυριολεξία στην άκρη του κόσμου. Η συνολική διάρκεια αυτού του ταξιδιού είναι 17 ημέρες.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ:
Το ταξίδι του Μαγγελάνου το έχει περιγράψει ο γραμματικός του Αντώνιος Πιγκαφέτα, που ο δικός μας Φώτης Κόντογλου υποστηρίζει πως ήταν από τη Ρόδο. Ο Μαγγελάνος το 1520, με τέσσερις καραβέλες, ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που αποφάσισε να παραπλεύσει τις αφιλόξενες και επικίνδυνες ακτές της Αργεντινής ψάχνοντας απεγνωσμένα να βρει το πέρασμα από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Τον Οκτώβριο του 1520 οι καραβέλες βρέθηκαν σε ένα αραξοβόλι, εκεί όπου σήμερα είναι το παταγωνικό λιμάνι του Σαν Τζουλιάν. Οι Iσπανοί ναύτες έβγαιναν κάθε μέρα στην ακτή για να μαζέψουν ξύλα, να προμηθευτούν νερό, χόρτα κλπ., αλλά επί δύο μήνες δεν είχαν δει άνθρωπο!
Όμως... Σύμφωνα με την περιγραφή Πιγκαφέτα (και μετάφραση Κόντογλου στο βιβλίο «Οι αδάμαστες ψυχές»):
"Περάσανε δύο μήνες δίχως να δούμε άνθρωπο. Μια μέρα, εκεί που δεν το περιμέναμε, φανερώθηκε ένας άνθρωπος γίγαντας. Στεκότανε στην αμμουδιά σχεδόν γυμνός και χόρευε τραγουδώντας και ρίχνοντας στο κεφάλι του κάποια σκόνη. Ο καπετάνιος έστειλε στη στεριά έναν ναύτη, παραγγέλνοντάς του να κάνει τις ίδιες χειρονομίες, για να του δείξει πως είμαστε φίλοι του και ο αγριάνθρωπος το κατάλαβε καλά και ήρθε σε ένα μικρό νησί που είχε ξεμπαρκάρει ο καπετάνιος...
Αυτός ο άνθρωπος ήταν τόσο μεγαλόσωμος, που το κεφάλι μας έφτανε με το ζόρι ίσαμε τη μέση του. Ο καπετάνιος τού έδωσε το όνομα Παταγκόν (σ.σ. από το ισπανικό pata που σημαίνει πόδι, δηλαδή Παταγώνας σημαίνει μακρυπόδαρος)".