Πέμπτη 3 Δεκεμβρίου 2020

Καστοριά, η αρχόντισσα της λίμνης

Η Καστοριά, η γραφικότερη πόλη της Μακεδονίας, διαθέτει ιδιαίτερη μορφολογία και πλούσια πολιτιστική κληρονομιά. Είναι μια πόλη σύγχρονη, που κρατά την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του περιβάλλοντος και της ιστορίας της, με παλιές γειτονιές, στενά δρομάκια, επιβλητικά μέγαρα, πολλά μουσεία και 74 βυζαντινές εκκλησίες.

Είναι κτισμένη σε μια χερσόνησο, που εισχωρεί στη λίμνη Ορεστιάδα και απλώνεται αμφιθεατρικά γύρω της, σε υψόμετρο 620 μ. ενώ τριγύρω της υψώνονται τα όρη Γράμμου και Βιτσίου.

Η περιήγηση στην Kαστοριά γίνεται εύκολα με αυτοκίνητο, με ποδήλατο ή και με τα πόδια.

Μπαίνοντας στην πόλη, συναντάμε το σύγχρονο κομμάτι με την αγορά, τις τράπεζες, την επιχειρηματική κίνηση και τα μοντέρνα κτίρια.

Ακολουθώντας τον παραλίμνιο δρόμο, περνάμε από τη Νότια Παραλία, το κατ΄ εξοχήν αγαπημένο κομμάτι της νεολαίας με μπαράκια, καφετέριες, εστιατόρια και ταβέρνες και κατευθυνόμαστε στη γραφική παλιά συνοικία Ντολτσό, όπου υπάρχουν με μεγαλόπρεπα καστοριανά αρχοντικά του 17ου - 18ου αι., που μαρτυρούν την οικονομική και πολιτιστική άνθηση της πόλης των γουνοποιών. Οι πλούσιοι έμποροι γουνοποιοί που επέστρεφαν από την Ευρώπη φέρνοντας μαζί τους έπιπλα, διακοσμητικά και φρέσκες ιδέες, στόλιζαν το εσωτερικό των σπιτιών με ζωγραφιές και τοποθετούσαν εντυπωσιακά ξυλόγλυπτα στις οροφές, τα ντουλάπια και τα τζάκια.

Στο αρχοντικό Νεραντζή Αϊβάζη στεγάζεται το Λαογραφικό Μουσείο της πόλης, όπου μεταξύ άλλων υπάρχει και χώρος αναπαράστασης εργαστηρίου γουνοποιίας.

Στην ίδια περιοχή βρίσκεται και το Μουσείο Ενδυματολογίας με φορεσιές και κοσμήματα χαρακτηριστικά του λαϊκού πολιτισμού του τόπου, στεγασμένο στο αρχοντικό των Αδελφών Εμμανουήλ, ένα θαυμάσιο δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του 1750.

Ένα νέο Μουσείο, δωρεά του Ιδρύματος Νιάρχου, ιδρύθηκε τα τελευταία χρόνια, σ΄ αυτή τη γειτονιά. Το Μουσείο του Μακεδονικού Αγώνα, με ιστορικά ντοκουμέντα και ενθυμήματα της ηρωικής αυτής περιόδου.

Το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα της Καστοριάς σε σχέση με άλλους προορισμούς ήταν και παραμένει η λίμνη Ορεστιάδα, στις όχθες της οποίας είναι χτισμένη αμφιθεατρικά η Καστοριά, Μπορείτε να την απολαύσετε είτε από μακριά, καθώς δε θα χορταίνετε να την κοιτάτε, είτε εκ του σύνεγγυς, σε μια βόλτα σε ρυθμούς χαλαρωτικούς, που θα απομακρύνει όλα σας τα προβλήματα. Ακόμη ένας τρόπος είναι, να πιείτε τον καφέ σας σε ένα καραβάκι, που θα βρείτε αγκυροβολημένο, και κάνει περιηγήσεις στη λίμνη. Μέσα από την εν πλω περιήγηση θα θαυμάσετε τους παραδοσιακούς οικισμούς της πόλης με τα επιβλητικά αρχοντικά τα οποία στέκουν αγέρωχα στο πέρασμα του χρόνου.

Τέλος, αν η βόλτα δίπλα στη λίμνη μπροστά από την πόλη δε σας αρκεί και θέλετε πραγματικά να γράψετε χιλιόμετρα, δεν έχετε παρά να ακολουθήσετε το παράδειγμα των Καστοριανών:  να βάλετε άνετα παπούτσια και να περπατήσετε στο δρομάκι με τις ιτιές και τα πλατάνια. Θα εκπλαγείτε με τον αριθμό των ντόπιων που έχουν επιλέξει αυτήν τη μορφή άθλησης, ενώ θα συναντήσετε και πολλούς ερασιτέχνες ψαράδες στις όχθες, που περνούν ώρες εκεί με τα καλάμια τους, συνδυάζοντας το τερπνόν της θέας της λίμνης με το ωφέλιμον της ψαριάς τους.

Ο λεγόμενος «μικρός γύρος της λίμνης», είναι 7 χιλιόμετρα περίπου. Στην αρχή του μπορείτε να δείτε τη Σπηλιά του Δράκου, μεταξύ άλλων σπηλαίων στις όχθες της λίμνης με τις 7 υπόγειες λίμνες, 10 αίθουσες και 5 διαδρόμους-σήραγγες. Εδώ, έχουν βρεθεί οστά αρκούδας των σπηλαίων, ηλικίας 10.000 χρόνων. Σύμφωνα με την παράδοση, στο σπήλαιο υπήρχε ένα χρυσωρυχείο, που το φύλαγε ένας άγρυπνος δράκος.

Κατόπιν, μπορείτε να επισκεφτείτε την περίφημη Μονή της Παναγίας της Μαυριώτισσας και στη συνέχεια φτάνουμε στη Βόρεια Παραλία με την αρχοντική συνοικία Αποζάρι.

Άλλος ένας λόγος που ξεχωρίζει η Καστοριά είναι ο μεγάλος αριθμός βυζαντινών και μεταβυζαντινών εκκλησιών που διαθέτει. Υπάρχουν περίπου 65 και το σίγουρο είναι ότι ακόμη κι αν δεν ξέρετε πού ακριβώς βρίσκονται, θα συναντήσετε πολλές από αυτές στις βόλτες σας στην πόλη. Κυριολεκτικά, σε όποιον δρόμο κι αν στρίψετε θα βρείτε μπροστά σας μια πραγματικά αξιόλογη εκκλησία. Κάποιες από αυτές (Κουμπελίδικη, Ταξιάρχες Μητροπόλεως, Αγ. Στέφανος, Αγ. Ανάργυροι, Νικολάου Κασνίτση) μπορείτε να τις επισκεφτείτε κατόπιν συνεννόησης με το Βυζαντινό Μουσείο, το οποίο περιλαμβάνει στις συλλογές του εικόνες, γλυπτά, ψηφιδωτά, ξυλόγλυπτα αντικείμενα, εκκλησιαστικά αντικείμενα (χειρόγραφα, λειτουργικά σκεύη κλπ.), που καλύπτουν την περίοδο από τον 12ο μέχρι τον 17ο αιώνα.

Ο δρόμος ανηφορίζει σιγά - σιγά προς το λόφο του Προφήτη Ηλία καικαταλήγει σε ένα ιδεώδες πλάτωμα με σύγχρονες εγκαταστάσεις θεάτρου, από όπου μπορείτε να έχετε μια πανοραμική θέα της Καστοριάς και της λίμνης Ορεστιάδος. Θα μείνετε εκστασιασμένοι με το θέαμα.

Μπορείτε ακόμη να επισκεφτείτε:

- Τον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Διοκλητιανούπολης, έξω από την πόλη, όπου υπάρχουν μέρος του τείχους, ρωμαϊκοί τάφοι και τρεις παλαιοχριστιανικές βασιλικές με ψηφιδωτά δάπεδα.

- Τον αρχαιολογικό χώρο του Δισπηλιού και το Οικομουσείο, 7 χλμ. από την πόλη. Πρόκειται για τα ευρήματα του μοναδικού στην Ελλάδα λιμναίου οικισμού, από τα μέσα της 6ης χιλιετίας π.Χ. μέχρι τα μέσα της 4ης χιλιετίας π.Χ. Το Οικομουσείο επιχειρεί μια πιστή αναπαράσταση του οικισμού, των καλυβιών του και του τρόπου ζωής των κατοίκων του.

- Το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων Λαογραφίας και Προϊστορίας στο Μαυροχώρι. Εδώ παρουσιάζονται σκηνές καθημερινότητας, από κέρινες φιγούρες, σε φυσικό μέγεθος, ήθη και έθιμα της Ελλάδας, ένα προπολεμικό χωριό, με τους επαγγελματίες της εποχής, ένα σπήλαιο με Αρχανθρώπους και ποικίλα εκθέματα σε θεματικές ενότητες. Στον ίδιο χώρο συστεγάζεται και η συλλογή του κ. Πιστικού με ακριβείς μικρογραφίες των κυριοτέρων αρχοντικών, βυζαντινών εκκλησιών και μνημείων του Νομού. Παράλληλα, λειτουργεί και ως πολιτιστικό κέντρο με ποικίλες δραστηριότητες.

- Το Μουσείο Παλαιοντολογίας & Παλαιοβοτανικής Νόστιμου. Ένα σπάνιο Απολιθωμένο, υποτροπικό, Δάσος 15-20 εκατομμυρίων ετών, με οξιές, καστανιές, βελανιδιές, φοίνικες, καθώς και θαλάσσια απολιθώματα (κοχύλια, σαλιγκάρια, αστερίες, μύδια και το δόντι ενός τεράστιου καρχαρία).

Εξοπλισμένη με τα πιο σύγχρονα συστήματα ανακύκλωσης του αέρα και διατήρησης της ισορροπίας του κλίματος είναι η Σπηλιά του Δράκου στην Καστοριά, ένα από τα πιο σύγχρονα σπήλαια των Βαλκανίων.

Στη σπηλιά έχει εγκατασταθεί, μεταξύ άλλων, ηλεκτρονικό σύστημα που ελέγχει τη μετακίνηση των βράχων στο εσωτερικό της ώστε να υπάρχει ανά πάσα στιγμή ενημέρωση για τις γεωλογικές μεταβολές. Τα έργα ολοκληρώθηκαν και οι πύλες άνοιξαν για το κοινό ενώ τα επίσημα εγκαίνια θα γίνουν αύριο, 29 Δεκεμβρίου, από τον Υπουργό Πολιτισμού Παύλο Γερουλάνο και τον πρόεδρο της Βουλής Φίλιππο Πετσάλνικο. «Όλα αυτά συνυπάρχουν με το εξαιρετικής ομορφιάς φυσικό τοπίο της σπηλιάς», λέει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο δήμαρχος Καστοριάς Γιάννης Τσαμίσης και επισημαίνει ότι οι προσπάθειες για την αξιοποίηση του σπηλαίου ξεκίνησαν από το 1998.

Συγκεκριμένα, κατασκευάστηκαν ειδικές διαδρομές κατάλληλα διαμορφωμένες, με σεβασμό στο περιβάλλον και μια πλωτή γέφυρα από την οποία μπορεί κανείς να δει τις επτά λίμνες που υπάρχουν μέσα στη σπηλιά. «Είναι το μοναδικό σπήλαιο στην Ελλάδα με λίμνες γλυκού νερού. Αυτό συμβαίνει λόγω της εγγύτητας με τη λίμνη της Καστοριάς» διευκρινίζει ο δήμαρχος. Σημειώνει εξάλλου ότι λόγω της ιδιαιτερότητας του κλίματος του σπηλαίου δεν επιτρέπεται η είσοδος σε ομάδες άνω των 12 ατόμων ώστε να αναπληρώνεται ο αέρας στο εσωτερικό του.

Η Σπηλιά του Δράκου ανακαλύφθηκε το 1940 από κατοίκους της Καστοριάς και πήρε το όνομά της από την είσοδό της που έχει τη μορφή στόματος δράκου. Μάλιστα ο μύθος της περιοχής αναφέρει ότι ο δράκος φύλαγε τη σπηλιά και έριχνε φλόγες από το στόμα του σε όποιον τολμούσε να πλησιάσει. Ακολούθησαν εξερευνήσεις και χαρτογραφήσεις του σπηλαίου το 1954, το 1963, το 1967 και το 1977 ενώ η πρώτη προσπάθεια διαμόρφωσης του χώρου της εισόδου έγινε το 1985. Μέσα στη σπηλιά ανακαλύφθηκαν οστά αρκούδας των σπηλαίων η ηλικία των οποίων εκτιμάται σε 10.000 χρόνια. Η Σπηλιά του Δράκου βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της πόλης της Καστοριάς, λίγο πριν από τη Μονή Μαυριώτισσας, κοντά στο ξωκλήσι του Αι - Νικόλα και μέσα σε ένα τοπίο με απότομους βράχους και αιωνόβια πλατάνια.

Μη φύγετε από την Καστοριά χωρίς να δοκιμάσετε ψάρια της λίμνης, γριβάδι στον ταβά, στο φούρνο με ντομάτα δηλαδή, χοιρινό με λάχανο, σαρμάδες, κεφτέδες με μακάλο (σάλτσα με αλεύρι, ντομάτα και σκόρδο), μαγειρευτά με όσπρια, για τα οποία φημίζεται η περιοχή, πιλάφι Σινώπης, αλλά και πολύ ωραίες πίτες.

Μπορείτε να αγοράσετε φασόλια, κάστανα, τραχανά, χυλοπίτες, κρασί και τσίπουρο, ενώ θα ενθουσιαστείτε με τα τυροκομικά και τις ωραίες συνταγές με άγρια μανιτάρια στο τηγάνι.

Όλες οι  εποχές προσφέρονται για ταξίδι στην Καστοριά. Το πιο δημοφιλές όμως ραντεβού αποτελούν τα Ραγκουτσάρια, το σημαντικότερο έθιμο της Καστοριάς, με μεταμφιέσεις, μουσική και χορό ( από την ημέρα των Φώτων μέχρι και τη γιορτή της Αγίας Δομινίκης στις 8 Ιανουαρίου ).

Σε απόσταση αναπνοής από την Καστοριά υπάρχει το μικρό χιονοδρομικό στο Βίτσι που απέχει μόλις 22χλμ. από την πόλη  και βρίσκεται σε υψόμετρο 1610 μ. έως 1880 μ. στο όρος Βέρνο, στην περιοχή Οξιά. Το τοπίο του είναι πανέμορφο με πίστες χαραγμένες ανάμεσα σε δέντρα οξιάς και πανοραμική θέα. Διαθέτει 3 πίστες σκι (1000-1400-1850 μ), πίστα Snowboard (1000 μ) και πίστα αρχαρίων που εξυπηρετούνται από ένα συρόμενο μονοθέσιο αναβατήρα και ένα baby lift 

Φεύγοντας από την αρχόντισσα της λίμνης θα παραδεχθείτε ότι η Καστοριά είναι μια από τις πιο ατμοσφαιρικές πόλεις στην Ελλάδα η αλλιώς η χαρά του ...φωτογράφου.


 

Δεν υπάρχουν σχόλια: