Κάνοντας έναν περίπατο στη Ρόδο, σε μια αυλή της μεσαιωνικής πόλης, έκπληκτος είδα τον πράσινο πειρασμό και δεν πίστευα στα μάτια μου. Αυθόρμητα ο επισκέπτης κάνει τη σκέψη ν' απλώσει το χέρι και να κόψει μία, έτσι καθώς οι καρποί κρέμονται προκλητικά πάνω στο βαρυφορτωμένο κορμό.Ένας πολύτιμος ταξιδιώτης
Οι Μότσε (ένας σημαντικός προ-Ίνκα πολιτισμός που άνθισε στο Περού, περίπου από το 100 ως το 700 μ.Χ.), συχνά απεικόνιζαν παπάγιες στα κεραμικά τους. Αν και δεν είναι εξακριβωμένη η ακριβής καταγωγή της παπάγιας, πιστεύεται ότι κατάγεται από τη τροπική Αμερική, ίσως από το νότιο Μεξικό. Πάντως πρόκειται για πολυταξιδεμένο φυτό, αφού σύμφωνα με καταγραφές οι πρώτοι σπόροι του ταξίδεψαν μέσω του Παναμά και της Δομινικανικής Δημοκρατίας πριν το 1525.
Η καλλιέργειά του εξαπλώθηκε γρήγορα σε όλη την Κεντρική και Νότια Αμερική, το Νότιο Μεξικό, τις Μπαχάμες και τις Βερμούδες, το 1616. Οι Ισπανοί μετέφεραν σπόρους παπάγιας στις Φιλιππίνες το 1550 και από εκεί το φυτό ταξίδεψε στην Ινδία και τη Μαλαισία. Από την Ινδία το φυτό έφτασε στην Ευρώπη, καθώς σπόροι του ταξίδεψαν στη Νάπολη της Ιταλίας, το 1626.
Τώρα το φυτό είναι πια συνηθισμένο σε όλο τον Παλιό Κόσμο και στα νησιά του Ειρηνικού κοντά σε περιοχές που έχουν τροπικό κλίμα. Το μεγαλύτερο κέντρο επεξεργασίας παπάγιας βρίσκεται στην Φλόριντα των ΗΠΑ. Για πολλές περιοχές η παπάγια αποτελεί σημαντικό προϊόν της αγροτικής τους οικονομίας. Η Χαβάη, το Πουέρτο Ρίκο, η Κούβα και η Κολομβία, συγκαταλέγονται μέσα σ' αυτές. Στον υπόλοιπο κόσμο εκτός από την Ινδία, την Μαλαισία, τις Φιλιππίνες και την Σρι Λάνκα σημαντική παραγωγή έχει η Αυστραλία, αλλά και η Τροπική και Νότια Αφρική.
Το μυστικό του λουλουδιού
Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι το πρώτο οπωροφόρο δέντρο του οποίου το γονιδίωμα αποκρυπτογραφήθηκε. Στην Χαβάη καλλιεργούνται δύο ποικλίες γενετικά τροποποιημένης παπάγιας, η SunUp και η Rainbow, από τη δεκαετία του 1990.
Η παπάγια είναι φυτό γνωστό κυρίως για τους καρπούς του, που αποτελούν σημαντική τροφή σε πολλά μέρη του κόσμου. Επίσης είναι γνωστή για τις πάμπολλες φαρμακευτικές της ιδιότητες, αφού είναι πλούσια σε ένα ένζυμο, που ονομάζεται παπαίνη. Η παπαΐνη χρησιμοποιείται από πολλούς κατοίκους των χωρών, όπου καλλιεργούνται οι παπάγιες, για τη θεραπεία τραυμάτων από αιχμηρά εργαλεία, για εξανθήματα, τσιμπήματα και εγκαύματα.
Το ώριμο φρούτο θεραπεύει την τριχοφυτίαση, ενώ οι άγουροι καρποί θεραπεύουν την υπέρταση και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αφροδισιακά. Ο χυμός του φρούτου και ειδικά τα ένζυμα που περιέχει, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των γαστρεντερικών αερίων. Οι σπόροι του είναι αντιφλεγμονώδεις και αναλγητικοί, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία των πόνων στο στομάχι, αλλά και γιαμυκητιάσεις.Οι ρίζες χρησιμοποιούνται επίσης ως αναλγητικό.
Σε μερικές περιοχές της Ασίας σιγοψήνουν τα νεαρά φύλλα της παπάγιας και τα τρώνε.Τα φύλλα χρησιμοποιούνται ως τονωτικό για την καρδιά, αναλγητικό και για τη θεραπεία του στομαχόπονου.
Ο καρπός επίσης περιέχει ένα αλκαλοειδές, που λέγεται καρπαΐνη, το οποίο είναι επικίνδυνο σε μεγάλες ποσότητες. Το αλκαλοειδές αυτό περιέχεται επίσης στους σπόρους και στα φύλλα.Οι μαύροι σπόροι είναι εδώδιμοι και έχουν στυφή, πιπεράτη γεύση. Πολλές φορές αλέθονται και χρησιμοποιούνται σε αντικατάσταση του μαυροπίπερου.
Η παπάγια έχει αρσενικά και θηλυκά δέντρα που ανθίζουν και τα δύο, αλλά μόνο τα λουλούδια των θηλυκών μετατρέπονται στους γνωστούς μας θρεπτικούς καρπούς. Τα φύλλα της και κυρίως τα λουλούδια της χρησιμοποιούνται στην σαπωνοποιία και την αρωματοποιία. Λέγεται πως η εισπνοή του αρώματος της παπάγιας βοηθάει στην διέγερση κάποιων κρυφών σημείων του εγκεφάλου που μας βοηθούν να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία δύσκολα προβλήματα.
Δεν υπάρχει μέρος του φυτού της παπάγιας που να μην χρησιμοποιείται. Η εξάπλωσή της σε τόσα μέρη και σε τόσους λαούς και πολιτισμούς είχε σαν αποτέλεσμα την πλήρη αξιοποίησή της. Όπως αναφέρεται οι Μάγια τη θεωρούσαν ιερό φυτό και συμβόλιζε γι' αυτούς το "δέντρο της ζωής".
Ακόμα και σήμερα, συνηθίζεται σε όλες τις τροπικές ή υποτροπικές περιοχές να φυτεύουν παπάγιες στον περίγυρο των σπιτιών. Το "δέντρο της ζωής" είναι ένα σημάδι ασφάλειας για πολλές φτωχές οικογένειες ότι τουλάχιστο δεν θα πεινάσουν.
Σχόλια