Το 1945 είχε γίνει μια προσπάθεια να αντληθεί το νερό, αλλά αυτό δεν στέρευε ποτέ, γεγονός που υποχρέωσε τη διακοπή των εργασιών. Οι δύτες πιστεύουν, από αυτά που αντίκρυσαν, ότι επαλήθευσαν κάποιες εικασίες: ότι η Αγία Σοφία συνδεόταν υπόγεια με το παλάτι του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου και βέβαια με το Βυζαντινό Υδραγωγείο. Θρύλοι αναφέρουν ότι οι Οθωμανοί επεξέτειναν τις στοές ώστε να μπορούν μέσω αυτών να πηγαίνουν οι Σουλτάνοι στην Αγία Σοφία, που είχαν μετατρέψει σε τζαμί, για να προσευχηθούν. Κάποιοι ακόμη πιο ευφάνταστοι πιστεύουν ότι οι στοές μπορεί να οδηγούν ακόμη και στα Πριγκηπόνησα, κάτι που θα σήμαινε ότι περνούν κάτω από τη Θάλασσα του Μαρμαρά!
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ
360: Εγκαίνια της Μεγάλης Εκκλησίας επί βασιλείας του Κωνσταντίου Β΄
404: Ο ναός καταστρέφεται από πυρκαγιά κατά τη διάρκεια της Στάσης που ακολούθησε την καθαίρεση του πατριάρχη Ιωάννου Χρυσοστόμου
415: Εγκαίνια της Αγίας Σοφίας από τον Θεοδόσιο Β΄
532: Ο ναός καίγεται κατά τη διάρκεια της Στάσης του Νίκα
537: Εγκαίνια της καινούργιας τρουλαίας βασιλικής του Ιουστινιανού Α΄
1204: Ο μητροπολιτικός ναός λεηλατείται από τους σταυροφόρους. 1453: Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς. Η Αγία Σοφία μετατρέπεται σε τζαμί από τον σουλτάνο Μωάμεθ Β΄
1717: Το μεγαλύτερο μέρος των σωζόμενων ψηφιδωτών στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας καλύπτεται
1931: Το Αμερικανικό Βυζαντινό Ινστιτούτο αρχίζει συστηματικές εργασίες αποκάλυψης και αποκατάστασης των ψηφιδωτών
1934-1935: Το Αγία Σοφία τζαμί μετατρέπεται σε μουσείο..
Κλείνοντας να υπενθυμίσω ότι ο απέραντος θόλος της Αγιά Σοφιάς είναι κατασκευασμένος από ελαφρά τούβλα της Ρόδου.
Τούβλα φτιαγμένα από τόσο ελαφρύ χώμα, περίπου το ένα πέμπτο του βάρους των κανονικών η κατ’ άλλους δώδεκα από αυτά ζύγιζαν όσο ένα κοινό τούβλο. Τα ροδίτικα τούβλα, από την περιοχή Πετρώνας του Αρχαγγέλου, δέθηκαν μεταξύ τους γερά, γιατί και ο ασβέστης ζυμώθηκε με λάδι αντί για νερό, ώστε ο ναός να γίνει πιο ανθεκτικός και η βροχή και η υγρασία να μη περνούν στο εσωτερικό του. Λέγεται μάλιστα ότι τα τούβλα είναι σφραγισμένα με σφραγίδες που γράφουν διάφορες ευχές για την στερέωση του ναού η με μια ευχή κατά τον Ψευδοκωδικό που λέει “Ο Θεός εν μέσω αυτής και ου σαλευθήσεται...”.
Σχετικό άρθρο μου για την Αγία Σοφία, δημοσιευμένο το 1991, εδώ.
Σχόλια