Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Ρόδος, Παναγία Τσαμπίκα: Θρύλοι και παραδόσεις

 

Πολλά είναι τα θαύματα της Παναγίας Τσαμπίκας στη Ρόδο.

Του Χρήστου Μυστιλιάδη

Πιο πολλά, όμως, είναι τα θαύματα με τις άτεκνες γυναίκες που παρακαλούν την Θεοτόκο να τους χαρίσει παιδί και τάζουν είτε να βαφτίσουν το παιδί του εκεί, είτε να του δώσουν το όνομα Τσαμπίκος ή Τσαμπίκα. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκτός από τους Ροδίτες υπάρχουν και περιπτώσεις αλλοδαπών που έχουν δώσει αυτό το όνομα στα παιδιά τους.

Ένα από τα παλιότερα θαύματα της Παναγίας Τσαμπίκας είναι αυτό που συνδέεται με τα μεγάλα κτήματα γύρω από το Μοναστήρι.

Αυτά τα κτήματα ανήκαν σ' έναν Τούρκο Πασά, του οποίου η γυναίκα δεν τεκνοποιούσε. Εκείνη μαθαίνοντας για την Παναγία, προσευχήθηκε κι έφαγε το φυτιλάκι που έκαιγε στο καντήλι της εικόνας της. Έγινε το θαύμα κι έμεινε έγκυος. Ο Τούρκος δεν μπορούσε να πιστέψει πως το παιδί ήταν δικό του. Ούτε πίστευε πως επρόκειτο για θαύμα. Όταν όμως γεννήθηκε το μωρό, κρατούσε στη μικρή χούφτα του το φυτιλάκι του καντηλιού. Τότε ο Τούρκος Πασάς δώρισε στην εκκλησία όλα αυτά τα κτήματα που βρίσκονται γύρω από το ναό.

Η ονομασία Τσαμπίκα, σύμφωνα με την παράδοση, οφείλεται στη λέξη της τοπικής διαλέκτου «τσάμπα» που σημαίνει σπίθα και συνδέεται με τον τρόπο εύρεσης της εικόνας.

Ένας βοσκός καθόταν στη βρύση του Αιμαχιού (ιστορικός τόπος Αρχαγγέλου που βρίσκεται χαμηλά απέναντι από το βουνό), όταν είδε ψηλά στην κορυφή, εκεί που σήμερα βρίσκεται ο μικρός ναός της Παναγίας Τσαμπίκας της Κυράς, κάτι σαν σπίθες (τσάμπες). Όλη η νύχτα πέρασε κοιτάζοντας ο βοσκός να δει αν κινηθεί το φως. Το φως παρέμενε στην ίδια θέση. Ήρθε και δεύτερη νύχτα και τρίτη νύχτα. Πάλι, στον ίδιο τόπο, το ίδιο φως, σαν κάποιος να το κρατούσε.

Τότε ο βοσκός, περίεργος αλλά και φοβισμένος μήπως υπήρχαν στο βουνό κακοποιοί, κάλεσε συγχωριανούς του οπλισμένους, να ανέβουν να δουν τι συμβαίνει.

Σαν έφτασαν στην κορυφή, παραδόξως, αντικρίζουν μία ασημένια εικόνα της Παναγίας επάνω στο κυπαρίσσι και μπροστά της ένα καντήλι αναμμένο.

Το γεγονός αυτό διαδόθηκε παντού, καθώς και στην Κύπρο, όπου το περιστατικό ακούστηκε με πολλή κατάπληξη. Γιατί πράγματι, είχε χαθεί από κάποιο Μοναστήρι της Μεγαλονήσου μια εικόνα τη Παναγίας με το καντήλι.

Επίτροποι από την Κύπρο, ήρθαν στον Αρχάγγελο και αναγνώρισαν την εικόνα. Παίρνοντάς την, επέστρεψαν στην πατρίδα. Η εικόνα, όμως πάλι έφυγε από το θρόνο της κι ερχόταν στην κορυφή του βουνού. Λυπημένοι οι Κύπριοι ήρθαν πάλι και πήραν την εικόνα.

Για να βεβαιωθούν και οι δύο πλευρές πως πρόκειται για την ίδια εικόνα, έκαψαν λίγο το ξύλο της από πίσω για να τη σημαδέψουν (το σημάδι αυτό σώζεται ως σήμερα). Και τρίτη φορά η εικόνα επέστρεψε φέγγοντας στην κορυφή του βουνού.

Τότε, χτίστηκε ναϊδριο και οντάδες σ' εκείνο το σημείο αφιερωμένο στην Παναγία Τσαμπίκα την Κυρά.

Σήμερα, για λόγους ασφαλείας, η θαυματουργή εικόνα βρίσκεται στην Παναγία Τσαμπίκα Κάτω. Το ένα μοναστήρι είναι ψηλά, στον ιερό λόφο (με ύψος 326 μέτρα) όπου κάποτε λατρευόταν η θεά Αρτέμιδα και λέγεται Παναγιά η Τσαμπίκα, η Ψηλή ή, η Κυρά. Το άλλο μοναστήρι, είναι κοντά στον δημόσιο δρόμο και λέγεται Παναγιά η Τσαμπίκα η Κάτω.

Πάνω στο λόφο την Γ’ Κυριακή των νηστειών, της Σταυροπροσκυνήσεως, γίνεται μεγάλο πανηγύρι και θρησκευτικό προσκύνημα, ίσως γιατί η άνοδος εκεί ψηλά θυμίζει τον Γολγοθά του Κυρίου.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

EΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ 7/9 ΣΤΗ ΡΟΔΟ

Σήμερα Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου στις 4 το απόγευμα διεξάγεται το SpeedSector σε συνεργασία με τον Ροδιακό Σύλλογο Αυτοκίνησης, ένα μοναδικό Event δεξιοτεχνίας Supercar στην πλατεία Ελευθερίας υπό την αιγίδα της ΟΜΑΕ (Ομοσπονδία Μηχανοκίνητου Αθλητισμού Ελλάδας). Οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν και να ακούσουν από κοντά μερικά από τα αυτοκίνητα των ονείρων τους σε οριοθετημένη διαδρομή. 👉Λαϊκό Γλέντι θα ξεκινήσει σήμερα στην Άμαρτο Κρητηνίας, μετά το πέρας του πανηγυρικού εσπερινού στο Μοναστήρι της Παναγίας. 👉Στην Ιερά Μονή Σκιαδενή, σήμερα θα γίνει παραδοσιακό γλέντι με τον Βάϊο Καραδημήτρη στις 9 το βράδι. Θα προηγηθεί πανηγυρικός εσπερινός στη 7 μ.μ. για την αυριανή εορτή του Γενεσίου της Θεοτόκου. 👉Σήμερα και αύριο έχουν προγραμματιστεί εκδηλώσεις στην Παναγιά Τσαμπίκα Κάτω. Είναι η εξοχήν Ροδίτισσα Παναγιά που βρίσκεται στον Αρχάγγελο της και θεωρείται η προστάτιδα της εγκυμοσύνης και της τεκνογονίας. 👉11η Γιορτή Αμπελιού! Συνεχίζεται σήμερα Κυριακή 8 Σεπτεμβρί...

Ρήγας Φεραίος: "Αρκετό σπόρο έσπειρα..."

Σαν σήμερα το 1797 συλλαμβάνεται στην Τεργέστη ο εθνεγέρτης Ρήγας Βελεστινλής (Φεραίος) . Με την ευκαιρία αυτής της επετείου ανασύρω από το προσωπικό μου αρχείο απομαγνητοφωνημένο κείμενο από την εκπομπή "ΕΝ ΛΕΥΚΩ" που προβλήθηκε 12 Μαρτίου 1999 από το Κανάλι "4" της Ρόδου. "Ένας μήνας πέρασε από την παράδοση του Οτσαλάν στους διώκτες του και το μυαλό δε λέει να ξεκολλήσει από τα γεγονότα. Οι ολέθριοι χειρισμοί και ο άθλιος ρόλος που διεδραμάτισαν κάποιοι, με αποτέλεσμα να πέσει στα χέρια του «σφαγέα της Κύπρου» ο ηγέτης του Κουρδικού λαού, φέρνουν στη μνήμη την περίπτωση του Εθνομάρτυρα Ρήγα Βελεστινλή. Είναι εκπληκτικές οι ομοιότητες μέσα σε απόσταση 200 ετών. Ο Ρήγας Φερραίος άρχισε την πάλη του διαφωτισμού από τη Βιέννη και αυτό δεν ήταν τυχαίο. Παρ ότι η Αυστρία είχε στενούς δεσμούς με την Τουρκία, υπήρχαν εκεί πολλές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της εθνικοαπελευθερωτικής δράσης των Ρωμιών. Οι ελληνικές εμπορικές παροικίες έσφυζαν από οικονομική δραστηρι...

Μη φας, έχουμε γλαρόσουπα...

Μη φας και έχουμε γλαρόσουπα και μπούτι από ελικόπτερο... Τελικά, σήμερα, δεν είχε γλαρόσουπα αλλά μια υπέροχη γαριδόσουπα. Και η συνέχεια ήταν πολύ μέτρια. Δεν με ενθουσίασε το μοσχαρίσιο σε φέτες νουά με τα ρεβίθια. Ευτυχώς κι η παγωμένη βαρελίσια... Με την ευκαιρία, όμως, ας πούμε δυο λόγια για τη γλαρόσουπα: Κάθε φορά που ο καπετάνιος έδινε διαταγή στο μάγειρα να ταΐσει το πλήρωμα, αυτός σκότωνε έναν από το πλήρωμα και ταΐζε τους υπόλοιπους, λέγοντάς τους ότι αυτό που τους δίνει είναι γλαρόσουπα. Όταν ο καπετάνιος αναζητούσε τον "φαγωμένο", η δικαιολογία, ότι βγήκε έξω στη θαλασσοταραχή την ώρα που κοιμόταν ο καπετάνιος και "τον πήρε η θάλασσα", φαινόταν πολύ πειστική. Όταν ο καπετάνιος έφαγε τη γλαρόσουπα στη στεριά και κατάλαβε τι γινόταν, αυτοκτόνησε στην ιδέα ότι έτρωγε αυτούς που έπρεπε να προστατέψει, μιας και ο καπετάνιος αποτελεί τον ανώτατο άρχοντα στο πλοίο, αυτόν που έχει την ευθύνη για ότι συμβαίνει εκεί πάνω. ΓΛΑΡΟΣΟΥΠΑ α λα Ιωνάθαν Λίβινγκστον ΥΛΙ...