Οδοιπορικό στο μελαγχολικό Λιβίσι

Όποιος Έλληνας βρεθεί στη Μάκρη της Μικράς Ασίας, απέναντι από τη Ρόδο,
είναι αδιανόητο να μη πάει στο «χωριό φάντασμα». Δέκα χιλιόμετρα μόνο
είναι η απόσταση για το μελαγχολικό Λιβίσι.
Το χωριό το
εγκατέλειψαν οι κάτοικοί του το 1923 με την ανταλλαγή των πληθυσμών
μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Οι Έλληνες έφυγαν για να βρουν νέα σπίτια
στην Ελλάδα.
Περίπου 2.000 γυναικόπαιδα (οι άντρες είχαν οδηγηθεί
αιχμάλωτοι σε καταναγκαστικά έργα) με μάτια φοβισμένα και σκοτεινή
καρδιά ξεκίνησαν το βασανιστικό ταξίδι
για τη Νέα Μάκρη του Μαραθώνα και το χωριό Φαράκλα στη βόρεια Εύβοια.
Ωστόσο οι Τούρκοι που κατοικούσαν στην Ελλάδα δεν εμφανίστηκαν ποτέ στο
χωριό για τη ανταλλαγή πληθυσμών!
Από τότε παραμένει
«αλαφροϊσκιωτο» το χωριό με σπίτια όρθια, αλλά έρημα, χωρίς ταβάνια. Και
μια πλατεία που ακόμα περιμένει να υποδεχθεί όποιον νοσταλγό θέλει να
το επισκεφθεί.
Το σημερινό του όνομα είναι Καγιάκιοί. Πρόκειτααι για την αρχαία Καρμυλησσός.
Η παρουσία Ελλήνων χρονολογείται εδώ από τη βυζαντινή εποχή.
Από το 14 ο αιώνα, πολλοί από αυτούς τους κατοίκους, ήταν από τη Ρόδο και το Καστελόριζο.

Κάποτε το χωριό είχε δικό του νοσοκομείο με πέντε γιατρούς, τρία
φαρμακεία, δημοτικό σχολείο και βιβλιοθήκη. Πριν αρχίσουν οι διωγμοί οι
Έλληνες ήταν 6.500 και μόνο 500 οι Τούρκοι.
Σήμερα στην Κάτω Ενορία βρίσκεται η Παναγία η Πυργιώτισσα, αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου.
Στο κέντρο του χωριού υπάρχουν ερείπια από το ιερό του ναού της Αγίας Άννας.
Στην Πάνω Ενορία είναι ο βυζαντινός ναός του Ταξιάρχη (Γιουκαρί Κιλίσε), ενώ άλλα εκκλησάκια υψώνονται στις κορυφές των λόφων.
Η επίσκεψή μας στους λατρευτικούς χώρους των χριστιανών μας έδωσαν την εικόνα της επόμενης ενός καταστρεπτικού σεισμού.

Το πιο κοντινό τουρκικό χωριό είναι το Χισάρονιού και νότια η παραλία
Βάϊ, όπου τα καλά χρόνια οι Λιβισιανές πήγαιναν για να λευκάνουν το
μετάξι και κατόπιν να υφάνουν τα προικιά στους αργαλιούς.
Πέντε χιλιόμετρα δυτικά μία άλλη κουκλίστικη παραλία είναι η Κάμειρος.

Τέλος, τρία χιλιόμετρα από το Λιβίσι βρίσκεται το Αφ Κουλέ. Είναι το
ελληνικό χωριό Εύκολα η Αγιαύκουλα, με λαξευμένη σε βράχο τη μονή του
Αγίου Ελευθερίου.
Δείτε παρακάτω σχετικό video του enlefkotv: