Στην Κέρο, το μικρό άγονο νησί των Κυκλάδων, κάπου εκεί στην 3η π.Χ. χιλιετία συνέβαιναν σπουδαία πράγματα. Το μαρτυρούν περί τα 500 τμήματα ειδωλίων και άλλα τόσα μαρμάρινων αγγείων, περισσότερα από 1.500 κομμάτια από μαρμάρινες φιάλες και ισάριθμη ποσότητα από πήλινα αγγεία και τα εκατοντάδες σπασμένα μαρμάρινα ειδώλια που βρίσκονται θαμμένα στη γη του.
Γύρω από αυτό τον «θησαυρό» δημιουργήθηκε παγκοσμίως ένας ολόκληρος μύθος, ταυτοχρόνως όμως και ένα από τα πιο σκοτεινά πεδία της αρχαιολογικής έρευνας.
Νεκροταφείο ή τόπος μιας προϊστορικής λατρείας, κατά την 3η χιλιετία, ήταν ο χώρος στη θέση Κάβος-Δασκαλιό του ακατοίκητου σήμερα νησιού Κέρος, όπου βρέθηκε τεράστιος αριθμός σπασμένων μαρμάρινων κυρίως κυκλαδικών ειδωλίων - «κακάσχημα» κουκλάκια τα χαρακτήριζαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Μεγάλο μέρος αυτών των ειδωλίων, φυγαδεύτηκε από αρχαιοκάπηλους, στις δεκαετίες του '50 και του '60 και διασκορπίστηκε σε ξένα μουσεία και ιδιωτικές συλλογές.
Τα 76 θραύσματα (από 140 θραύσματα του «θησαυρού» της Κέρου, που διέθετε η συλλογή Erlenmeyer) εκποιήθηκαν στου Σόθμπις, το 1990-1992, παρά τη διαμαρτυρία και προσφυγή της Ελλάδας στην αγγλική Δικαιοσύνη για τη ματαίωση της δημοπράτησης. Το αγγλικό δικαστήριο επέτρεψε τη δημοπρασία και έτσι το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης αγόρασε τα 76 αντικείμενα, για να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Άλλα 17 ειδώλια δώρισε στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης η Εμπορική Τράπεζα, ενώ ένας ιδιώτης δώρισε άλλα 4 στο Ίδρυμα Κυκλαδικής Τέχνης στη Ν. Υόρκη.
Το ερώτημα πώς βρέθηκαν σε ένα τόσο μικρό νησί τόσο πολλά ειδώλια είναι το βασικό στο οποίο κλήθηκε να απαντήσει η σύγχρονη έρευνα. Τα έσπασαν οι αρχαιοκάπηλοι σκάβοντας, ήταν η επικρατούσα για χρόνια άποψη. Αλλά σήμερα αποδεικνύεται πως τα ειδώλια ήταν σπασμένα ήδη από την Πρωτοκυκλαδική εποχή. Κατά τον λόρδο Κόλιν Ρένφριου μάλιστα η θραύση τους δεν είχε γίνει καν στην Κέρο!
Μία επιγραφή που έρχεται από το 425 π.Χ. με τα ονόματα των φορολογουμένων συμμάχων της Αθηναϊκής Δημοκρατίας παρέχει πληροφορίες και για την Κέρο. Κέρεια ή Κερία ονομαζόταν κατά την Κλασική εποχή και το γεγονός ότι κατέβαλλε φόρο, συγκεκριμένα 10 δραχμές και 3 οβολούς, σημαίνει ότι ήταν κατοικημένη. Οι επόμενες πληροφορίες έρχονται από τον Μεσαίωνα, όταν το νησί χρησιμοποιείται πλέον ως κρησφύγετο και ορμητήριο των πειρατών που εκείνη την εποχή λυμαίνονταν όχι μόνο το Αιγαίο, αλλά όλη τη Μεσόγειο. Στη σύγχρονη εποχή και ως το 1952 υπήρξε ιδιοκτησία της Μονής της Παναγίας Χοζοβιώτισσας της Αμοργού, για να παραχωρηθεί όμως στη συνέχεια από τη Γεωργική Υπηρεσία σε βοσκούς.
Ορεινή, άγονη και χωρίς δυνατότητες εύκολης πρόσβασης, η Κέρος διαθέτει ως κυριότερο πέτρωμα το μάρμαρο και μάλιστα το λευκό και λεπτόκοκκο επικρατεί των άλλων.
Κατά τον Μεσαίωνα η Κέρος χρησιμοποιήθηκε ως ορμητήριο πειρατών ενώ στα νεότερα χρόνια και ως το 1952 αποτελούσε ιδιοκτησία της μονής της Παναγίας Χοζοβιώτισσας της Αμοργού και εν συνεχεία περιήλθε στη Γεωργική Υπηρεσία, από την οποία παραχωρήθηκε σε βοσκούς. Σήμερα ανήκει στα Κουφονήσια. H επιφάνεια της Κέρου εκτιμάται στα 15 τετρ.χομ. και το μήκος των ακτών της στα 27 χλμ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου