Η Πάτμος είναι μια συνεχής αποκάλυψη

 

Πάτμος: Ένας πνευματικός φάρος που ακτινοβολεί στα πέρατα του κόσμου. Συνδυάζει τον μυστικισμό και την κατάνυξη με τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα.

Από την εκπληκτική μεσαιωνική Χώρα μέχρι τους ορμίσκους με τα κρυστάλλινα νερά, από το περίφημο καστρομονάστηρο έως τα γραφικά καρνάγια, η Πάτμος είναι μια συνεχής αποκάλυψη.

Διαθέτει πλούσια φυσική ομορφιά και μεγάλη πολιτισμική και κυρίως θρησκευτική κληρονομιά.

Eκτός από τους πιστούς, η Πάτμος προσελκύει επίσης τους λάτρεις της φύσης, διαθέτοντας πλούσια ακτογραμμή, βράχια, σπηλιές, κατάφυτα βουνά και βοτσαλωτές παραλίες.

Όταν με το καλό πάτε στη Πάτμο αφιερώστε μια μέρα για να κάνετε ημερήσια εκδρομή στις γειτονικές βραχονησίδες των Αρκιών, αλλά και στο Μαράθι και δεν θα το μετανιώσετε.

Ανακαλύψτε τα αξιοθέατα της Σάμου

Αν είσαι λάτρης της θάλασσας, οι παραλίες της Σάμου ποικίλουν. Είτε θέλεις βότσαλο, είτε άμμο, θα βρεις αυτό που ψάχνεις. 

Η Ψιλή Άμμος με τα ρηχά νερά, τα Βοτσαλάκια με ξαπλώστρες και αλμυρίκια, η Τσαμαδού για την νεολαία, η Χρυσή Άμμος, το Μεγάλο και το Μικρό Σεϊτάνι, τα Αυλάκια για τους γυμνιστές, το Κοκκάρι, το Λιβαδάκι και η Μυκάλη για θαλάσσια σπορ, είναι παραλίες που συγκροτούν ένα θαλασσινό πίνακα των «50 αποχρώσεων του μπλε».

Αν στα παραπάνω προσθέσουμε τον αρχαιολογικό πλούτο, τους καταρράκτες, τις σπηλιές, τα νεανικά κλαμπάκια και τα μοδάτα beach bars, σίγουρα μπορούμε να πούμε ότι η Σάμος είναι ένα νησί που αξίζει να το επισκεφτείς. 

Γενέτειρα του μαθηματικού Πυθαγόρα και του αστροφυσικού Αρίσταρχου, το κοντινότερο στα μικρασιατικά παράλια νησί σε μεθά! Όχι μόνο με το φημισμένο κρασί του, αλλά και με τις πρασινωπές κατάφυτες πλαγιές. Η Σάμος έχει δύο ορεινούς όγκους που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της. Δυτικά ο Κέρκης με 1.443 υψόμετρο, βραχώδης και πευκοσκεπής, και στο κέντρο ο Καρβούνης με 1.160 υψόμετρο, «ζωσμένος» με αμπελώνες. Και τα δύο βουνά, με ρεματιές γεμάτες βλάστηση και ζωή, με τα διάφορα πουλιά να σου «παίρνουν τα αυτιά», μέσα στα πλατάνια, στις ιτιές, τις πικροδάφνες, στα καλάμια και στις λυγαριές.

Η αρχαιότερη ονομασία της Σάμου είναι «Παρθενία» και αφορμή ήταν ο ποταμός Παρθένος, η «μαγική» τοποθεσία όπου λουζόταν, σύμφωνα με τη μυθολογία, η Ήρα. Εκ των υστέρων μετονομάστηκε σε Δόρυσσα και Άνθεμις λόγω των πολλών και ασύγκριτων σε ομορφιά λουλουδιών της, Μελάμφυλλος και Δρυούσα, Κυπαρισσία, Φυλλάς και Ιμβρασσία, χάρη στη μοναδική της χλωρίδα, ενώ ένα άλλο όνομά της η Στεφάνη προέρχεται από το σχήμα της. Επιπροσθέτως, σύμφωνα, με την ιωνική διάλεκτο, με τη λέξη «σαμά» υποδηλωνόταν το ύψος, το οποίο χαρακτηρίζει το νησί της Σάμου. 

Η παράδοση λέει ότι ο πρώτος κάτοικός της, ο Αγκαίος, προερχόταν από τη Σάμη της Κεφαλονιάς, ενώ η κόρη του ονομαζόταν προς τιμή του προσφιλούς του μέρους, Σάμος.

Σύμφωνα με τον μύθο οι Αμαζόνες περιφρόνησαν τον Διόνυσο και, για να γλιτώσουν το μένος του, αναζήτησαν καταφύγιο στη Σάμο. Όταν, λοιπόν, ο Ολύμπιος θεός του κρασιού θέλησε να τις εξοντώσει, ζήτησε τη βοήθεια των Σαμίων. Όντως τις συνέτριψε, στον Πάναιμο (ονομασία που δόθηκε στο μέρος κατόπιν της μάχης, εξαιτίας του αίματος που χύθηκε), και για να ευχαριστήσει τους Σάμιους, τους δίδαξε την καλλιέργεια της αμπέλου με το μοσχοβολιστό κρασί.  

Σήμερα στις πλαγιές του όρους Άμπελος, σε έκταση 16.000 στρεμμάτων καλλιεργείται το μοσχάτο κρασί SAMOS, το οποίο παράγεται από το ομώνυμο σταφύλι, την περίφημη ποικιλία Μικρόρωγο Μοσχάτο Λευκό Σάμου. Τα κρασιά που παράγονται από την Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισμών Σάμου είναι δύο τύπων: γλυκά και ξηρά.  Στον Άμπελο είναι χτισμένο και το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία. Κατά την ορθόδοξη παράδοση εδώ ο Προφήτης Ηλίας, ο οποίος αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη, ανελήφθη με πύρινη άμαξα στον ουρανό.

Το ψαροχώρι Κοκκάρι είναι ένα τρισχαριτωμένο τουριστικό θέρετρο με ταβερνάκια και καφετέριες δίπλα στη θάλασσα, οργανωμένες παραλίες σε μικρή απόσταση και από τα καλύτερα σημεία της Ελλάδας για windsurf.

Στη Σάμο αξίζει να δείτε:

- Το Καρλόβασι για τα πολλά παλιά αρχοντικά του.

- Τους Καταρράκτες, πάνω από την παραλία Ποτάμι, έξω από το Καρλόβασι.

- Το Ευπαλίνειο Όρυγμα, ένα τούνελ μήκους περίπου 1 χλμ., που διαπερνά το βουνό πάνω από το Πυθαγόρειο.

- To Ηραίον, 3 χιλιόμετρα δυτικά από το Πυθαγόρειο - είναι αφιερωμένο στην θεά Ήρα.

- To Σπήλαιο του Πυθαγόρα στους πρόποδες του Κέρκη. Σύμφωνα με την παράδοση εδώ κατέφυγε για να κρυφτεί ο φιλόσοφος Πυθαγόρας.

- Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σάμου.

- Την Αρχαιολογική Συλλογή του Πυθαγορείου, που στεγάζεται στο ισόγειο του δημαρχιακού κτιρίου.

- Το Λαογραφικό Μουσείο του Πνευματικού Ιδρύματος Νικολάου Δημητρίου.

- Το Μουσείο Βυρσοδεψίας στο Καρλόβασι.

H Σάμος εντυπωσιάζει με τα ανεκτίμητης αξίας ιστορικά μνημεία της, αλλά και με την ξεχωριστή φυσική ομορφιά της , που αποτυπώνεται στο ετερόκλητο των τοπίων της. Κάτι ήξερε ο Γιάννης Ρίτσος, που παραθέριζε στο Καρλόβασι κάθε καλοκαίρι.

Οι απολαύσεις στη Σάμο δεν έχουν τελειωμό, είτε αναζητάτε την απόλυτη ησυχία, είτε χορούς μέχρι το ξημέρωμα. 

Στο νησί του Πυθαγόρα θα κολυμπήσετε σε δροσερές θάλασσες, θα ξεκουραστείτε σε αμμουδιές χιλιομέτρων και θα γνωρίσετε παραλίες που οριοθετούνται από πεύκα. Είναι ένα από τα λίγα νησιά με τόσα διαφορετικά πρόσωπα: αυθεντική, φυσιολατρική, ιστορική, κοσμοπολίτικη. Η Σάμος έχει τον τρόπο να κερδίζει κάθε επισκέπτη.

Νάξος, οι πιο ξεχωριστές παραλίες της

Στη φωτογραφία: Νάξος, Άγιος Προκόπιος.  Η must παραλία του νησιού, μήκους 2 χλμ. με τα κρυστάλλινα νερά. Έχει ψηφιστεί από διεθνή περιοδικά τουρισμού ως μια από τις καλύτερες παραλίες της Ελλάδας και της Ευρώπης.  Επιπλέον, η θρυλική παραλία της Αγίας Άννας, φυσική συνέχεια της παραλίας του Αγίου Προκοπίου, είναι μια από τις διασημότερες παραλίες της Νάξου.

Εξερευνήστε τις απέραντες γαλάζιες παραλίες της νησιού και μαγευτείτε από τις άγριες ομορφιές της. Η παραλία Μικρά, είναι αμμώδης, γραφική και απάνεμη. Προσφέρεται για όλα τα γούστα, και ειδικά για όσους προτιμούν ηρεμία και χαλάρωση.

Η παραλία Καλαντός είναι πανέμορφη και βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο του νησιού. Προστατευμένη από τους ανέμους, στην άκρη του ομώνυμου όρμου έχει υπέροχη αμμουδιά και διάφανα ρηχά νερά. Δίπλα στην αμμουδιά, όπου εκβάλλει ένα ποτάμι, έχει σχηματισθεί πλούσιος υδροβιότοπος που μεταξύ των άλλων φιλοξενεί και πλήθος πουλιών.

Το λιμάνι και η παραλία του Πανέρμου, προφυλαγμένο σε κλειστό κόλπο στις νοτιοανατολικές ακτές του νησιού, είναι σχεδόν πάντα απάνεμο, και διαθέτει μικρό μόλο και όμορφη αμμουδιά με πεντακάθαρα νερά.

Ο όρμος της Μουτσούνας φιλοξενεί δύο όμορφες παραλίες με ψιλή άμμο και διάφανα ρηχά νερά, ιδανικές για οικογένειες με μικρά παιδιά. Η πρώτη, ο Αη Γιάννης, απλώνεται μπροστά από τις γραφικές ψαροταβέρνες της Μουτσούνας, ενώ η δεύτερη, το Τηγάνι, βρίσκεται λίγο νοτιότερα και διαθέτει δύο ξενοδοχειακά συγκροτήματα με εστιατόρια και καφέ.

Στις νοτιοδυτικές ακτές του νησιού, ανάμεσα στην παραλία Πλάκα και την παραλία Μικρή Βίγλα της Νάξου, εκτείνονται οι μικροί συνεχόμενοι ορμίσκοι που αποτελούν τον Ορκό.

Πανέμορφη, με διάφανη ψιλή άμμο και κρυστάλλινα ρηχά νερά, η παραλία Αγιασσός, απλώνεται σε μήκος 750 μέτρων στις νοτιοδυτικές ακτές του νησιού και παραμένει μία από τις πιο παρθένες παραλίες του νησιού.

Η παραλία Άγιος Θεόδωρος είναι μια βοτσαλωτή, παρθένα, παραλία στις βόρειες ακτές του νησιού. Αξιοθέατο της περιοχής η βυζαντινή εκκλησία του Άγιου Θεόδωρου.

Βραβευμένη με “γαλάζια σημαία” και σε απόσταση αναπνοής από τη Χώρα, η οργανωμένη παραλία του Αγίου Γεωργίου της Νάξου, είναι η καλύτερη επιλογή για όσους δεν θέλουν να απομακρυνθούν από την πόλη.

Η παραλία Άγιος Φυκάς είναι μια μικρή αλλά πανέμορφη παραλία στις βορειοανατολικές ακτές του νησιού. Αμμουδερή με κρυστάλλινα νερά είναι ιδανική για κολύμπι και ψάρεμα.

Η παραλία Αζαλάς βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του νησιού, δίπλα στον κόλπο της Μουτσούνας, και απέχει περίπου 11 χλμ από την Απείρανθο.

Το όμορφο λιμανάκι του Άη Γιώργη Βορίδη με το ομώνυμο εκκλησάκι, απέχει περίπου 2,5 χλμ από τον οικισμό Μέση, στις βορειοανατολικές ακτές του νησιού.

Η παραλία Αμμίτης είναι η παραλία των Εγγαρών, στις βορειοδυτικές ακτές του νησιού. Έχει μεγάλη κατάλευκη αμμουδιά, πολύ καθαρά νερά και υπέροχο ηλιοβασίλεμα.

Η παραλία Αμπράμ της Νάξου είναι μια ήσυχη παραλία δίπλα στον μικρό οικισμό Κάμπο, στις βορειοδυτικές ακτές του νησιού. Προσφέρεται για κολύμπι και θαλάσσια σπορ.

Η παραλία Γλυφάδα της Νάξου είναι μια τεράστια αμμώδης παραλία στις νοτιοδυτικές ακτές του νησιού. Με αμμόλοφους και σκιερούς κέδρους σε αρκετά σημεία της η παραλία προσφέρεται για κολύμπι, ψάρεμα, θαλάσσια σπορ αλλά και ευεργετικό περπάτημα από άκρη σε άκρη.

Η παραλία Γρόττα της Νάξου πήρε το όνομά της από το ιταλικό Grotta, που σημαίνει σπηλιά. Είναι η βόρεια παραλία της Χώρας. Ο μικρός κόλπος έχει βότσαλο και λίγη αμμουδιά με μοναδική θέα προς την Πορτάρα στ΄ αριστερά της και δεξιά το νέο οικισμό της Γρόττας σκαρφαλωμένο πάνω στο λόφο.

Η παραλία Κάμπος είναι απάνεμη παραλία, βρίσκεται στις βορειοδυτικές ακτές του νησιού και προσφέρεται για κολύμπι και για ψάρεμα.

Η παραλία Καστράκι της Νάξου είναι ένας μικρός όρμος που βρίσκεται πίσω από τη χερσόνησο της Μικρής Βίγλας και δίπλα στην παραλία της Γλυφάδας.

Η παραλία Ληγαρίδια είναι μια μικρή βοτσαλωτή παραλία με βαθιά νερά, δίπλα στον ομώνυμο οικισμό στις ανατολικές ακτές του νησιού. Είναι ιδανική για ελεύθερη κατάδυση και ψαροντούφεκο.

Η παραλία Λιώνας είναι η όμορφη παραλία του ομώνυμου γραφικού οικισμού και όρμου στις βορειοανατολικές ακτές του νησιού. Με άγρια ομορφιά, λευκά βότσαλα και πεντακάθαρα νερά.

Η παραλία Μικρή Βίγλα είναι μια από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού, και χωρίζεται από ένα βράχο σε δύο τμήματα, την "Παρθένο" στο βορρά και τo "Λιμανάκι" στο νότο.

Η παραλία Πλάκα, είναι η αγαπημένη παραλία των hippies τις δεκαετίες του '60 και του '70.

Η παραλία Πυργάκι, είναι μια όμορφη αμμουδερή παραλία στις νοτιοδυτικές ακτές του νησιού. Τεράστια, με θέα απέναντι την Ηρακλειά και την Ίο, το Πυργάκι προσφέρεται για ηρεμία και χαλάρωση.

Η παραλία Σπεδό, βρίσκεται στις νότιες ακτές του νησιού, είναι μια παρθένα παραλία με πεντακάθαρα νερά σε περιοχή σπάνιου φυσικού κάλλους. Προσφέρεται για ηρεμία και απομόνωση.

H μαγευτική παραλία της Ψιλής Άμμου, στις νοτιοανατολικές ακτές του νησιού, απλώνεται μπροστά από ένα κεδροδάσος και έχει θέα στα Κουφονήσια που βρίσκονται απέναντι.

Τη Νάξο για να τη γνωρίσεις και να τη νιώσεις πρέπει να τη δεις «από μέσα» και δεν θα μετανιώσεις.

Στις εκδρομές που θα κάνετε στο νησί αξίζει να δείτε:

* Τις θαλάσσιες σπηλιές στην τοποθεσία Γκρότα, βόρεια της Χώρας.

* Τον κόλπο του Αγ. Γεωργίου, από τα γνωστότερα θέρετρα, νότια.

* Το Κουρνοχώρι, όπου βρίσκεται ο πύργος του Μαυρογένη και η βυζαντινή εκκλησία του Αγ. Γεωργίου.

* Τους Μύλους, κοντά στα αρχαία λατομεία στο Φλεριό, όπου υπάρχουν δυο τεράστιοι μαρμάρινοι κούροι, του 6ου αι. π.Χ.

* Κοντά στο Σαγρί, η Παναγία τ’ Αρκουλού, του 14ου αι. με γλυπτά και τοιχογραφίες. Το Απάνω Κάστρο (παλιά, βυζαντινή πρωτεύουσα), όπου το 1207 οι Ναξιώτες για 40 μέρες αντιστάθηκαν στους Ενετούς του Σανούδου. Η Αγία Κυριακή, του 9ου αι., έξω απ’ του Απεράθου, με μοναδικής τέχνης ανεικονικές της εποχής της Εικονομαχίας.

* Νοτιοανατολικά της Νάξου βρίσκεται το Γαλανάδο, όπου υπάρχει ο εγκαταλειμμένος πύργος του Μπελόνια.

* Στο Πάνω Σαγκρί, το εκκλησάκι του Αγ. Ιωάννη Γύρουλα, που χτίστηκε πάνω στα ερείπια ενός ναού της Δήμητρας.

* Το Χαλκί δεν το ομορφαίνουν μόνο οι εκκλησίες του, αλλά και τα νεοκλασικά του σπίτια, ο πύργος του Φραγκόπουλου στο κέντρο και ο ενετικός πύργος του Μπαρότση.

* Ο Αγ. Μάμας (προστάτης των βοσκών) στην Ποταμιά είναι ένα άλλο σπουδαίο βυζαντινό μνημείο του 9ου αι.

* Η Παναγία η Δροσιανή θεωρείται η πιο παράξενη εκκλησία του νησιού. Χτίστηκε τον 6ο αι. και οι θόλοι της είναι φτιαγμένοι με πέτρες που είναι μαζεμένες από τα χωράφια.

* Το Φιλότι, παραδοσιακό χωριό στην κοιλάδα της Τραγαίας. Βρίσκεται στις πλαγιές του βουνού Ζας, που είναι το ψηλότερο των Κυκλάδων (1.000 μ.).

Κοντινά νησιά που μπορείτε να επισκεφθείτε είναι η Δονούσα, τα Κουφονήσια, η Ηρακλειά, η Σχοινούσα και η Αμοργός.

Οι Παναγίες που αγκαλιάζουν στοργικά τη Ρόδο

Η θεϊκή Της μορφή, αιώνες τώρα, στολίζει κάθε σπιτικό εικονοστάσι και με το θεόπεμπτο βλέμμα Της αγκαλιάζει στοργικά και φιλεύσπλαχνα κάθε άνθρωπο που καταφεύγει στη θεία χάρη Της.

Ο χριστιανισμός έκανε την εμφάνισή του πολύ νωρίς στη Ρόδο χάρη στο ιεραποστολικό έργο του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος την επισκέφθηκε περί το τέλος της τρίτης αποστολικής περιοδείας του, κατευθυνόμενος προς τα Ιεροσόλυμα. Κατά την παράδοση, αποβιβάσθηκε στο μικρό λιμάνι της Λίνδου που έκτοτε φέρει το όνομά του, και με την παρουσία και το κήρυγμά του έθεσε τα θεμέλια της Ορθοδοξίας, η οποία εδραιώθηκε και απλώθηκε σε όλο το νησί. Απόδειξη του έργου του, ο μεγάλος αριθμός ναών ανεγερμένων διαχρονικά. 

Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται και ο Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ο ενοριακός σήμερα Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που δεσπόζει στον πυρήνα του οικισμού ανεγέρθηκε τον 13ο αι. στον αρχιτεκτονικό τύπο του ελεύθερου σταυρού με τρούλο πάνω στα οικοδομικά κατάλοιπα προηγούμενου, πιθανόν του 10ου αι. 

Στην Λίνδο η εκκλησία της Παναγίας είναι του 15ου αιώνα με ενδιαφέρουσες αγιογραφίες, έργα του ζωγράφου Γρηγόρη, από τη Σύμη στα 1779, όπως αναφέρει η επιγραφή πάνω από την πόρτα.

Στο Ασκληπιό, ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι του 11ου αιώνα μ.Χ. και στο πανηγύρι που γινόταν οι τσοπάνηδες προσέφεραν στην εκκλησία νωπό τυρί, το οποίο αφού αγιάζονταν το μοίραζε ο παπάς στους πιστούς μετά τον εσπερινό της Ανάστασης. Το ίδιο γινόταν και τον Δεκαπενταύγουστο, αλλά αντί τυρί μοίραζαν σταφύλια. Ο αρχικός ναός είναι κατάγραφος από τοιχογραφίες, οι οποίες ανήκουν σε τρία τοιχογραφικά στρώματα. Το πρώτο, χρονολογημένο στο α΄ τέταρτο του 16ου αι. εντοπίζεται στο ιερό. Η ζωγραφική της συγκεκριμένης φάσης έχει εκτελεστεί από μία τοπικής εμβέλειας «σχολή» που δρα κυρίως στην Κω και στην Κάλυμνο. Το δεύτερο στρώμα καταλαμβάνει το χώρο του κυρίως ναού και ανήκει στο β’ μισό του 17ου αι. και συγκεκριμένα μεταξύ 1676/1677, βάσει επιγραφών. Η τρίτη φάση αφορά σε ορισμένες επιζωγραφήσεις κυρίως του 1930 εντοπισμένες στο βόρειο και δυτικό σκέλος του σταυρού. Το ενδιαφέρον εστιάζεται στο δεύτερο στρώμα τοιχογράφησης, εκτελεσμένο από τον αγιογράφο και μοναχό Μιχαήλ, καταγόμενο από το Νεοχώρι της Χίου, ο οποίος επέλεξε να εικονογραφήσει σκηνές αντλούμενες από το βιβλίο της Αποκάλυψης. 

Η Παναγία της Φιλερήμου βρίσκεται στο ομώνυμο βουνό Φιλέρημος, νότια της κωμόπολης Ιαλυσός (Τριάντα), 11 χλμ. από την πόλη της Ρόδου, καταλαμβάνοντας έκταση πυκνού δάσους περίπου 2.500 στρεμμάτων. Με υψόμετρο 264 μ. δεσπόζει στην ευρύτερη περιοχή και προσφέρει μοναδικές θέσεις θέασης προς τις βορειοδυτικές ακτές και την ενδοχώρα. Ο λόφος Φιλέρημος πιθανόν έλαβε το όνομα ενός μοναχού που ήλθε από την Ιερουσαλήμ μεταξύ 11ου-13ου αι. φέρνοντας μαζί του την εικόνα της Παναγίας που εθεωρείτο έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Κατ’ άλλους η τοποθεσία φαίνεται να αποκτά το όνομά της κατά τον 10ο αι. με την ίδρυση του βυζαντινού μοναστηριού και την παρουσία αδελφότητας, η οποία διήγαγε έναν ήρεμο μοναχικό βίο μέσα σε ένα ανάλογο περιβάλλον. Η τρίτη εκδοχή ότι προέρχεται από τους ερημίτες που ζούσαν στις σπηλιές του όρους κατά το Μεσαίωνα και η τελευταία, η οποία ανάγεται επίσης στους μεσαιωνικούς χρόνους, θέλει το τοπωνύμιο να σχετίζεται με το επώνυμο κάποιου επιφανούς προσώπου, ιδιοκτήτη μεγάλης έκτασης της περιοχής.

Στο κέντρο των Τριαντών (Ιαλυσού), και αμέσως νότια της κεντρικής πλατείας του βρίσκεται ο ενοριακός Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ο ναός οικοδομήθηκε το 1756 στον αρχιτεκτονικό τύπο της μονόκλιτης σταυροθολιακής βασιλικής δωδεκανησιακού τύπου με πρόναο και γυναικωνίτη. Τα επιμέρους στοιχεία του διαμορφώθηκαν σταδιακά, όπως προκύπτει από τα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά τους χαρακτηριστικά και επιβεβαιώνεται από τον κώδικα της εκκλησίας. Ο νάρθηκας με πατάρι γυναικωνίτη οικοδομήθηκε μεταξύ 1857 και 1860, η εντυπωσιακή κύρια είσοδος στη βόρεια πλευρά το 1902/1903, ενώ το πενταόροφο πυραμιδοειδές κωδωνοστάσιο το 1939. Το μαρμάρινο δάπεδο της εκκλησίας επιστρώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1940 και φιλοξενεί στο κέντρο του κυρίως ναού, επιτύμβια ψηφιδωτή πλάκα του τάφου του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Παρθένιου με χρονολογία 1805 και παράσταση δικέφαλου αετού. Η αγιογράφηση των τοίχων που αναπτύσσεται πάνω από την ορθομαρμάρωση, ξεκίνησε το 2009. Στο ξυλόγλυπτο, επιχρυσωμένο και εν μέρει επιζωγραφισμένο τέμπλο του ναού, το οποίο αποτελεί ένα από τα καλύτερα δείγματα οθωμανικού μπαρόκ στα Δωδεκάνησα, αναγνωρίζονται δύο κατασκευαστικές φάσεις. Η πρώτη αφορά στο μεσαίο και κατώτερο τμήμα του που χρονολογείται το 1782 και θεωρείται έργο του μαστρο-Δράκου Ταλιαδούρου από την Κω. Η δεύτερη φάση αντιστοιχεί στην ανώτερη ζώνη του, με το σταυρό και τα λυπηρά, φιλοτεχνημένο το 1810, ακολουθώντας αρκετά πιστά τη διακόσμηση του παλιότερου τμήματος.

Στο Μεσαναγρό, η Κοίμηση της Θεοτόκου ανεγέρθηκε αρχές του 13ου αιώνα και εκτός από τις αγιογραφίες διασώζεται μεγάλη μαρμάρινη παλιοχριστιανική κολυμπήθρα με επιγραφή.

Στη θέση «Έβγαλες» 4,5 χιλιόμετρα από το Μεσαναγρό υπάρχει η Παναγία η Πλημμυριανή, μοναστηράκι του 17ου αιώνα. Λίγα μέτρα βορειοδυτικά υπάρχει πηγή, το νερό της οποίας περνά κάτω από το μοναστήρι και θεωρείται αγίασμα.

Στην Κατταβιά, η Παναγία η Καθολική οικοδομήθηκε περί τον 10ο αιώνα στα ερείπια πιθανόν μιας παλιότερης, παλαιοχριστιανικής βασιλικής, από την οποία σήμερα διατηρούνται μόνο μερικά αρχιτεκτονικά μέλη.

Η Παναγία η Καθολική στην Κρεμαστή βρίσκεται σε θέση όπου βρισκόταν παλιός ναός, ρυθμού βασιλικής, που χτίστηκε το 1839. Οι ντόπιοι την ονομάζουν και «Μαυρομάτα» και αφιερώνουν χρυσά και ασημένια ομοιώματα γιατί πιστεύουν πολύ στη θαυματουργό της δύναμη. Η εικόνα της Παναγίας μεταφέρθηκε στη Κρεμαστή από τους Αγίους Τόπους από κάποιο ροδίτη, που ήταν ασκητής στα μέρη εκείνα.

Στη Κοιλάδα των Πεταλούδων, η Παναγία η Καλόπετρα υπάρχει από το 1489. Κατέρρευσε το 1779 και ξανακτίστηκε το 1782. Η Εκκλησία είναι σ' ένα μικρό πλάτωμα του βουνού «Λευκόποδα» ή «Λευτόπαγος», χτισμένη από τον ηγεμόνα της Βλαχίας Αλέξανδρο Υψηλάντη (1782) γνωστό πρωταγωνιστή της Επανάστασης του 1821.  Στο χάρτη το βουνό γράφεται και Λευκόπεδα , από το χρώμα του χώματος.  Το Μοναστήρι υπήρχε στα 1489, γιατί αν δεν προϋπήρχε της κατακτήσεως της Ρόδου το 1522, οι Τούρκοι δεν θα επέτρεπαν επισκευή ή ανέγερσή του. Το μοναστήρι έχει ξυλόγλυπτο τέμπλο με παλαιές εικόνες και δάπεδο βοτσαλωτό. Διασώζονται εκκλησιαστικά βιβλία τυπωμένα το 1745 στη Βέρνη και στη Βενετία.

Στ’ Αφάντου, η Παναγία η Καθολική είναι τρίκλιτη βασιλική με ιωνικά κιονόκρανα στο εσωτερικό και στον Έμπωνα η Κοίμηση της Θεοτόκου είναι η κεντρική εκκλησία. 

Στο Σκιάδι, 90 χιλιόμετρα από τη Ρόδο, υπάρχει η Παναγία η Σκιαδενή. Οφείλει το όνομά της στο «σκιάδιον» (=σκιερό, ιερό τοπίο). Στη θέση της υπήρχε αρχαίο ελληνικό ιερό της Αρτέμιδας. Σύμφωνα με την παράδοση η εικόνα της Παναγίας (φωτογραφία), είναι μια από τις τέσσερις που ιστόρησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας υπήρξε από τους σπουδαιότερους λατρευτικούς τόπους της Ρόδου. Λέγεται ότι Τούρκος αξιωματούχος που θέλησε να προσβάλει τους χριστιανούς κάρφωσε με το ξίφος του το εικόνισμα και τρύπησε το δεξί μάγουλο της Παναγίας, απ’ όπου βγήκε αίμα και νερό. Τότε το χέρι του Τούρκου παρέλυσε και μετά τρεις μέρες, αφού μετάνιωσε, η Παναγία τον θεράπευσε. Η Παναγία η Σκιαδενή πανηγυρίζει 8 Σεπτεμβρίου.

Κλείνοντας με τις Παναγίες της Ρόδου πρέπει ν’ αναφερθεί και η Παναγία Φανερωμένη. Λέγεται και Λουβιαρίτσα επειδή στα κελιά της έμεναν οι λουβιάρηδες (λεπροί) του νησιού. 

Τέλος, στις Παναγίες του νησιού μας να προσθέσουμε την Παναγία τη Γαλατούσα, 1 χιλιομ. δυτικά από το Βάττι (αφιερωμένη στις γυναίκες που δεν κατεβάζουν γάλα για τα μωρά τους), την Παναγία την Παραϊλενή στην παραλία της Κρεμαστής και την Παναγία της Παραμυθίας, μεταξύ Αφάντου και Κολυμπίων.

Υπάρχουν εκκλησίες της Παναγίας και εντός της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου. Αυτές είναι: 

Η εκκλησία της Παναγίας του Κάστρου που βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της οδού Ιπποτών, στο Κολλάκιο. Ο ναός ήταν ο μητροπολιτικός της βυζαντινής πόλης, και κατά την ανέγερσή του εφαρμόστηκαν οι αρχές της βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Ο αρχικός πυρήνας του κτηρίου οικοδομήθηκε πιθανότατα κατά τον 11ο αι. και ανήκε στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο ναού.

Η Παναγία του Μπούργκου είναι ένας ναός ο οποίος δεν διατηρείται ακέραιος. Ωστόσο, είναι εμφανές με την πρώτη ματιά ότι πρόκειται για ένα λαμπρό μνημείο. Αποτελεί την απόδειξη ύπαρξης στη Ρόδο μιας ιδιαίτερης εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής, που αναπτύχθηκε την περίοδο της Ιπποτοκρατίας, και της οποίας αποτελεί ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα δείγματα (το άλλο είναι η Παναγία της Φιλερήμου). Τα ίχνη της εκκλησίας μέχρι την εποχή της Ιταλοκρατίας ήταν δυσδιάκριτα, καθώς στο εσωτερικό της είχαν ανεγερθεί έξι κατοικίες. Δεν υπάρχουν ίχνη που να υποδηλώνουν ότι κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας ο χώρος είχε μετατραπεί σε τέμενος, πρακτική πολύ συνηθισμένη.

Τέλος, τα ερείπια της Παναγίας της Νίκης βρίσκονται δίπλα ακριβώς από τον Άγιο Παντελεήμονα, στην Παλιά Πόλη. 

Πάνω από χίλιες είναι οι ονομασίες που έχει η Παναγία. Εκατοντάδες είναι οι παραδόσεις και οι θρύλοι που ο λαός με τη βαθιά και αταλάντευτη πίστη του της έχει αποδώσει. Η καθαγιασμένη οπτασία της ενθαρρύνει κάθε πιστό που παραδίνεται στη θεία δύναμή της.

«Αχ…Παναγία μου»!  Είναι δύο απλές, αλλά τόσο καταλυτικές λέξεις, που αποτελούν αναπόσπαστη ανάγκη της καθημερινότητάς μας.

Επισκέπτης στο τείχος του Βερολίνου

Σαν σήμερα, 13 Αυγούστου το 1961, οι αρχές της Ανατολικής Γερμανίας αρχίζουν να κατασκευάζουν το τείχος του Βερολίνου. Το «τοίχος του αίσχους», όπως ονομάστηκε, θα διατηρηθεί έως τις 9 Νοεμβρίου του 1989, οπότε θα γκρεμιστεί κατά την ενοποίηση των δύο Γερμανιών.

Περισσότεροι από 3 εκατομμύρια Ανατολικογερμανοί κατάφεραν να διαφύγουν προς τη Δυτική Γερμανία μεταξύ 1945 και 1961, οι περισσότεροι μέσω Βερολίνου, την ώρα που η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας (ΛΔΓ) ενίσχυε όλο και περισσότερο τα σύνορα της.

50.000 Βερολινέζοι - γνωστοί ως Graenzgenger - διέσχιζαν καθημερινά το τείχος για να εργαστούν στη Δύση. Το ιστορικό Τείχος, λίγο προτού γκρεμιστεί είχε συνολική περίμετρο 155 χλμ., ηλεκτρική περίφραξη 127,5 χλμ. 302 φυλάκια επιτήρησης και στρατιώτες σε επιφυλακή 11.000.

Παρ’ όλα αυτά, συνολικά, περίπου 5.000 άνθρωποι πιστεύεται ότι διέφυγαν μέσω του Τείχους του Βερολίνου κατά τη διάρκεια της ύπαρξής του, ενώ επιχείρησαν να διαφύγουν περίπου 10.000 ακόμη. 

Με την πτώση του τείχους, αποκαλύφθηκε σε όλη του την έκταση το μέγεθος του εγκλήματος. Ακόμα και οι πλέον καχύποπτοι, πείστηκαν για τα εγκλήματα που έγιναν. Τα αρχεία τις Στάζι και της KGB έστεκαν αδιάψευστοι μάρτυρες. Οι μισοί πολίτες κατέδιδαν τους άλλους μισούς, για να επιβιώσουν. 

Με την πτώση του τείχους, οι εξαθλιωμένοι Ανατολικογερμανοί αντίκρισαν την άλλη πλευρά του τείχους και το επίπεδο ζωής των δυτικών.   

Το μεγαλύτερο σωζόμενο κομμάτι τείχους, μήκους περίπου 1,5 χλμ., είναι καλυμμένο από γκράφιτι με σύγχρονα, αλλά και με προ της πτώσης έργα. Επίσης υπάρχουν το πολύ μικρότερο σωζόμενο τμήμα στο μνημείο του τείχους ή αυτό κοντά στο διάσημο Checkpoint Charlie (Tσεκ Πόιντ Τσάρλι), που μας θυμίζει εκτός από σημείο ελέγχου που ήταν, και σκοτεινές ιστορίες κατασκόπων. 

Σε όλο το Βερολίνο υπάρχουν μνημεία, μουσεία και επιγραφές που θυμίζουν αυτές τις σημαντικές σελίδες της γερμανικής ιστορίας.

ΚΥΚΛΑΔΕΣ: ΤΟ ΣΤΕΜΜΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

 Οι Κυκλάδες είναι το μεγαλύτερο νησιωτικό σύμπλεγμα στο Αιγαίο: Περιλαμβάνει 33 νησιά, που υπάγονται στο Νομό Κυκλάδων – με έδρα του τη Σύρο. Εδώ θα βρείτε τη Μύκονο και τη Σαντορίνη,  αλλά και τα «κρυφά διαμάντια» που κοσμούν το Αιγαίο.

Το μεγαλύτερο νησί (σε έκταση και πληθυσμό) είναι η Νάξος. Η διάταξη των νησι
ών είναι σε δύο παράλληλες ευθείες σε συνέχεια του Σουνίου και της Ευβοίας. Γι' αυτό και διαχωρίζονται σε Δυτικές και Ανατολικές Κυκλάδες.

Οι αρχαίοι γεωγράφοι τις ονόμασαν έτσι λόγω της κυκλικής τους διάταξης γύρω από την ιερή νήσο Δήλο. Τα νησιά των Κυκλάδων οφείλουν το ιδιότυπο σχήμα τους και τη σύσταση του εδάφους τους σε σεισμούς και εκρήξεις ηφαιστείων με αποκορύφωση την έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας (17ος – 16ος αιώνας π.Χ.) που συνέβησαν πριν από 35.000.000 χρόνια και αποτέλεσαν γεωλογικές αναστατώσεις της Αιγαιίδας, μιας ενιαίας και αδιαίρετης γης μεταξύ του Ιονίου πελάγους, της Μικράς Ασίας και των νότιων ακτών της Κρήτης.

Η μυθολογία αναφέρει ότι οι Κυκλάδες πήραν το όνομά τους από τις ομώνυμες Νύμφες τις οποίες μεταμόρφωσε σε βράχους ο Ποσειδώνας. Λέγεται επίσης πως ονομάστηκαν έτσι από τη λέξη «Κύκλος» γιατί διαμορφώνονται σε ένα νοητό κύκλο γύρω από τη Δήλο, το ιερό γενέθλιο νησί του Απόλλωνα. Η μεγάλη ιστορική ώρα των Κυκλάδων είναι η Πρώιμη Εποχή του Χαλκού.

Ο Πρωτοκυκλαδικός Πολιτισμός, ο οποίος αναπτύχθηκε εκείνη την εποχή στον γεωγραφικό χώρο των Κυκλάδων, καλύπτει ολόκληρη την Τρίτη Χιλιετία π.Χ. και επικοινωνεί και εξελίσσεται παράλληλα με τον Πρωτομινωικό Πολιτισμό της Κρήτης και τον Πρωτοελλαδικό της ηπειρωτικής Ελλάδας. Η ιστορία αναφέρει ότι η φυλετική ταυτότητα των δημιουργών του Πρωτοκυκλαδικού Πολιτισμού ταυτίζεται με τους Κάρες και τους Λέλεγες. Κατά τη Βυζαντινή περίοδο οι Κυκλάδες ανήκαν στο Θέμα του Αιγαίου. Επί Τουρκοκρατίας τα νησιά είχαν προνομιακό καθεστώτος και στην Επανάσταση του 1821 προσέφεραν πολλά στον Απελευθερωτικό Αγώνα. Το 1830 οι Κυκλάδες προσαρτήθηκαν στο νεοσύστατο Ελληνικό Κράτος.

Κυκλάδες, μια ελληνική πολυνησία, με  μικρά και μεγάλα νησιά, που κρύβει το καθένα τη δική του μακραίωνη συναρπαστική ιστορία και φυλάσσει προσεκτικά τα δικά του ανεξάντλητα μυστικά. Ιδανικός προορισμός που συνδυάζει πολιτισμό και ιστορία, θαλάσσια σπορ και διακοπές ευεξίας για οικογένειες και μοναχικούς τύπους.

Χάλκη, για διακοπές σε… slow motion

Η Χάλκη είναι ένα όμορφο νησί, ήσυχο, παραδοσιακό. Μέσα στην ησυχία εδώ ακούγονται τα πάντα.. 

Τα σπίτια του Εμπορειού, της θαλασσινής πολιτείας που πλούτισε όταν οι Χαλκίτες ξενιτεύτηκαν στην Μπαρμπαριά μηχανικοί στα σφουγγαράδικα, κατηφορίζουν ως το λιμάνι, με τα μπαλκόνια κρεμασμένα πάνω από το νερό. Πετρόχτιστα νεοκλασικά με θέα τη θάλασσα, τα περισσότερα σήμερα νοικιάζονται σε αγχωμένους παραθεριστές που θέλουν να ζήσουν την απόλυτη detox εμπειρία διακοπών. 

Ό,τι πρέπει για εναλλακτικό τουρισμό, η Χάλκη θα σας πάρει μακριά από την πολυκοσμία και από το «δήθεν» και θα σας γνωρίσει τις αυθεντικές ομορφιές της φύσης της, την απλότητα και την ησυχία. 

Ο Frederick Krag από την Δανία επαγγέλλεται director of strategy and portofolio κ.λ.π., εκείνους τους ακαταλαβίστικους τίτλους των νεο-γιάπις, αλλά, «κοίταξε», δείχνει θριαμβευτικά το γυμνό καρπό του, «όχι ρολόι!».

- «Ήρθαμε να γεμίσουμε μπαταρίες. Όλα εδώ κυλούν πολύ πιο αργά από την Κοπεγχάγη και, φαντάζομαι, από την Αθήνα. Κοιμόμαστε δύο ώρες το μεσημέρι κάθε μέρα, παρακολουθούμε τους ψαράδες, συμμετέχουμε στον τρόπο ζωής των ντόπιων. Διαλέξαμε επίτηδες αυτό το νησί, άγνωστο και μακριά».

Εν κατακλείδι: Στην Χάλκη θα αφεθείτε σε έναν πιο πρωτόγονο τρόπο ζωής και το γραφικό νησί θα σας μάθει την τέχνη της ...βραδύτητας.