Ρόδος: Στο σταυροδρόμι των πολιτισμών

Η Ρόδος βρίσκεται στο σταυροδρόμι δυο μεγάλων θαλάσσιων διαδρομών της Μεσογείου, ανάμεσα στο Αιγαίο πέλαγος και τις ακτές της Μέσης Ανατολής.

Οι διαφορετικοί λαοί που κατοίκησαν στο νησί έχουν αφήσει το σημάδι τους σε όλες τις πλευρές του πολιτισμού του τόπου: στην αρχιτεκτονική, την τέχνη αλλά και τη γλώσσα.

Σαμαριά: Το διασημότερο πεζοπορικό φαράγγι της Ευρώπης

Εξήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την ανακήρυξη του Φαραγγιού της Σαμαριάς Χανίων ως Εθνικού Δρυμού και 30 χρόνια από τη θέσπιση του Δικτύου Προστατευόμενων Περιοχών «Natura 2000», στις οποίες έχει ενταχθεί η περιοχή. 130.000 επισκέπτες έχουν διασχίσει το Φαράγγι έως σήμερα και εκτιμάται ότι έως το τέλος του 2022 θα φτάσουν τους 160.000 δημιουργώντας ρεκόρ για την τελευταία δεκαπενταετία, ενώ για πρώτη χρονιά εφαρμόζεται το ηλεκτρονικό εισιτήριο.

Το φαράγγι της Σαμαριάς είναι το διασημότερο πεζοπορικό φαράγγι της Ευρώπης, με διαδρομή σκληρή και πολύωρη που όμως αξίζει τον κόπο. Βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νομού Χανίων της δυτικής Κρήτης και το μεγαλύτερο μέρος του υπάγεται στον δήμο Σφακίων. 

Το όνομά του το πήρε από το εγκαταλελειμμένο σήμερα χωριό της Σαμαριάς, που κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, αποτέλεσε κρησφύγετο επαναστατών και του τοπικού πληθυσμού.

Χωρίζει τον κύριο όγκο της οροσειράς των Λευκών Ορέων, από το βουνό τους στα δυτικά με κορυφή τον Βολακιά. Έχει δύο φυσικές εισόδους, με τη βόρεια (42 χιλιόμετρα από Χανιά) στο οροπέδιο Ομαλός και σε υψόμετρο 1.227 μέτρα, να οφείλει το όνομα Ξυλόσκαλο στην κατασκευή από κορμούς που παλαιότερα χρησιμοποιούταν για την αρχική απότομη κάθοδο.

Τo Φαράγγι της Σαμαριάς ξεκινάει από το οροπέδιο Ομαλός 38 χιλιόμετρα από τα Χανιά σε ύψος 1080 μέτρα στα Λευκά Όρη. Η διαδρομή ξεκινάει από το Ξυλόσκαλο και είναι κατηφορική για περίπου 1,5 ώρα. Μετά το χωριό έχουμε ακόμα περίπου 2 - 2,5 ώρες μέχρι τη θάλασσα.  Το φαράγγι από την είσοδο (οροπέδιο Ομαλός) μέχρι και την έξοδό του (έλεγχος εισιτηρίων) είναι 13 χιλιόμετρα. Από κει και μέχρι την Αγιά Ρουμέλη είναι ακόμα 2,5 χιλιόμετρα. 

Το φαράγγι απολήγει νότια σε εκτεταμένη ξερή κοιλάδα περίπου στο επίπεδο της θάλασσας, πριν το παράλιο σφακιανό χωριό Αγία Ρουμέλη. Η διαδρομή μέσω του βασικού μονοπατιού είναι σχεδόν 13 χιλιόμετρα έως τη νότια είσοδο, 14,3 από το φυλάκιο της Δασικής Υπηρεσίας (όριο Εθνικού Δρυμού) και 16,7 από την ακτή.

Στις επιβλητικές Πόρτες (ή Σιδερόπορτες) απαντάται το στενότερο σημείο του με πλάτος 3 μέτρων, όπου ακριβώς εκεί το ύψος των τοιχωμάτων υπερβαίνει τα 100, κάπως κοντά ανέρχεται στα 300 και μακρύτερα τα 700. Το πέρασμα θεωρείται το εντυπωσιακότερο στοιχείο της διαδρομής, επικίνδυνο όμως τις πρώτες πρωινές και βραδινές ώρες το καλοκαίρι (όλες δε το χειμώνα) λόγω των κατολισθήσεων εξαιτίας απότομων μεταβολών θερμοκρασίας και της διέλευσης κρι-κρι στα βράχια προς εξεύρεση τροφής.

Από το φαράγγι της Σαμαριάς περνάει και τμήμα του μεγάλου ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4, που ξεκινάει από τα Πυρηναία Όρη στην Ισπανία, περνάει από Γαλλία, Ελβετία, Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία και φτάνει στη χώρα μας, όπου διασχίζει την ηπειρωτική Ελλάδα μέχρι την Πελοπόννησο, για να συνεχίσει έπειτα νοητά στην Κρήτη και να ολοκληρωθεί στην Κάτω Ζάκρο, στο νοτιοανατολικό άκρο της Μεγαλονήσου.

Μη ξεχνάτε πως γενικά η Κρήτη είναι η αγαπημένη των ορειβατών και βήμα - βήμα μέσα από δάση, φαράγγια και ακρογιαλιές μπορείτε να ανακαλύψετε το πραγματικό πρόσωπο της Μεγαλονήσου. 

Μόνο στα Σφακιά, ανάμεσα στις παραλίες υπάρχουν τα φαράγγια σε ιδιαίτερα τραχιές και δυσπρόσιτες περιοχές. Από τα δυτικά προς τα ανατολικά συναντάμε 15 φαράγγια: του Κλάδου, τα Δώματα, της Σαμαριάς, της Ελυγιάς, του Αγίου Ιωάννη, της Αράδαινας, τον Ιλιγγα, των Καλών Λάκκων, του Παππά το Λάγγο, το Σφακιανό, των Κομπάδων, της Ιμπρου, της Κάπνης, του Ασφένδου και το Καλλικρατιανό.

Προτάσεις για ταξίδια στο εξωτερικό την 28η Οκτωβρίου

ΡΩΜΗ - ΒΑΤΙΚΑΝΟ - ΦΛΩΡΕΝΤΙΑ - ΒΕΝΕΤΙΑ - ΒΕΡΟΝΑ - ΜΙΛΑΝΟ

Αυτό το ταξίδι συνδυάζει μερικές από τις σημαντικότερες πόλεις της Ιταλίας. Μια πραγματικά καλή γεύση από την κουλτούρα αυτής της χώρας, τον πολιτισμό, την πλούσια ιστορία, τα αμέτρητα αξιοθέατα, την τοπική γαστρονομία και την κοσμοπολίτικη ζωή. Από το κολοσσσαίο στη Ρώμη, τον Καθεδρικό στη Φλωρεντία, τα κανάλια στη Βενετία και το περίφημο Duomo στο Μιλάνο, δεν υπάρχει κάτι που δεν συναρπάζει.

Στρασβούργο – Χαιδελβέργη – Κολμάρ: Η Αλσατία είναι μια ιδιαίτερα όμορφη περιοχή η οποία εκτείνεται κατά μήκος της δυτικής όχθης του Ρήνου. Συνορεύει με την Ελβετία, τη Λωρραίνη, τη Γερμανία και την ελεύθερη κομητεία Φρανς Κοντέ (Franche Compté). Κατά την αρχαιότητα η Αλσατία ανήκε στους Κέλτες. Αργότερα υπήρξε μέρος της Γερμανίας (όπως επίσης και της Γαλλίας). Η περιοχή «άλλαξε χέρια» αρκετές φορές, ώσπου με το πέρας του Β΄ Παγκόσμιου εντάχθηκε μόνιμα στο κράτος της Γαλλίας. Οι αλλαγές αυτές είχαν ως αποτέλεσμα την ανάμειξη των πληθυσμών και τη δημιουργία μιας διαφορετικής νοοτροπίας η οποία φαίνεται από την καθημερινότητα των κατοίκων μέχρι την κουλτούρα και την αρχιτεκτονική. Στο ταξίδι αυτό θα επισκεφτούμε υπέροχα μέρη από την πρωτεύουσα της Αλσατίας το Στρασβούργο, την γερμανική πλευρά του Ρήνου μέχρι την γραφική Χαϊδελβέργη.

Πανόραμα Ολλανδίας: Εκεί όπου η Βόρεια θάλασσα συναντά τα ακρογιάλια και την φυσική ακτογραμμή της δυτικής Ευρώπης απλώνεται η Ολλανδία, χώρα μικρή και πυκνοκατοικημένη και με το ¼ του εδάφους της να βρίσκεται κυριολεκτικά κάτω από τη στάθμη της θάλασσας, δικαίως αποκαλούνται οι « Κάτω χώρες» της Ευρώπης και του κόσμου όλου. Χώρα μακραίωνης ιστορίας, των μεγάλων εξερευνητών και θαλασσοπόρων, και πατρίδα του Van Gogh, του Ρέμπραντ και του Mondrian, η Ολλανδία εισβάλει δυναμικά στον παγκόσμιο χάρτη προορισμών εξαιρετικού ενδιαφέροντος, μέσα από την πολυκύμαντη ιστορία της, το ιδιαίτερο γεωμορφολογικό της τοπίο και τη φιλελεύθερη νοοτροπία των κατοίκων της.

Πανόραμα Πολωνίας: Η Κρακοβία, μία παλιά πόλη-κόσμημα, η οποία αποτέλεσε πρωτεύουσα της Πολωνίας για πάνω από 500 χρόνια. Μία πιο urban εκδοχή της Βαρσοβίας, χωρίς αυτό να της στερεί την αίγλη της αρχοντικής πόλης με τις αναγεννησιακές και γοτθικές πινελιές. Μία πόλη σταθμός, καθώς πολύ κοντά σε αυτήν βρίσκεται το πρώην στρατόπεδο συγκέντρωσης ‘Άουσβιτς’, ένας χώρος μνήμης των θυμάτων που έχασαν την ζωή τους στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Άλλο ένα σημαντικό κομμάτι του πολιτισμού, πολύ κοντά στην πόλη της Κρακοβίας, αποτελεί το αλατωρυχείο Βιελίτσκα, το οποίο ιδρύθηκε τον 13Ο αιώνα και λειτουργούσε ως χώρος εξόρυξης αλατιού μέχρι το 1996. Ιδιαίτερο στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι απαρτίζεται από 2040 αίθουσες με γλυπτά, εικόνες, ακόμα και παρεκκλήσια τα οποία έχουν δημιουργηθεί εξ ολοκλήρου από αλάτι. Δεν είναι τυχαίο που η πόλη της Κρακοβίας συμπεριλήφθηκε το 1978 στα μνημεία Παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.

Το Βρότσλαβ, είναι ο παράδεισος του λάτρη της αρχιτεκτονικής αλλά δεν θα απογοητεύσει και όσους ψάχνουν μια σύγχρονη, ενδιαφέρουσα πόλη με ζωντανή νυχτερινή σκηνή. Είναι πολύ περισσότερα από μια γεμάτη χρώμα παλιά πόλη χτισμένη γύρω από την εκθαμβωτική μεσαιωνική πλατεία της. Αυτή η ιδιαίτερα πανέμορφη πόλη σου προσδίδει άρωμα τέχνης, ιστορίας και όχι μόνο. Τα γοτθικά κτίρια της σε συνδυασμό με τον ποταμό Οντέρ και τα μεγάλα πάρκα, σου υπόσχονται πως το ταξίδι σου θα είναι παραμυθένιο.

Η Βαρσοβία, πρωτεύουσα της Πολωνίας, βρίσκεται στην καρδιά της χώρας και αποτελεί μία ευχάριστη έκπληξη για τον κάθε ταξιδιώτη, ο οποίος μπορεί να «χαθεί» στα γραφικά δρομάκια της και να θαυμάσει τον αρχιτεκτονικό της πλούτο. Αναγεννημένη κυριολεκτικά από τις στάχτες της, είναι μία πρωτεύουσα που κατάφερε να δημιουργηθεί εκ θεμελίων μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και να εξελίσσεται μέχρι τις μέρες μας. Μία σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη, όπου το μπαρόκ της Παλιάς Πόλης συνυπάρχει με τους ουρανοξύστες της Νέας Πόλης.

Ντουμπρόβνικ: Αναγεννησιακό και ευρωπαϊκό, με υπέροχη φύση και φημισμένες ακτές, το Ντουμπρόβνικ θα σας ανταμείψει με το μεσογειακό ταμπεραμέντο του για την επιλογή σας να το εξερευνήσετε.Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO από το 1979, το Ντουμπρόβνικ είναι γεμάτο ιστορία, αλλά δεν μοιάζει καθόλου με… μουσείο. Η παλιά πόλη -διότι φυσικά υπάρχει και η σύγχρονη- είναι ζωντανή, με πολλές μουσικές, βόλτες, αρώματα και γεύσεις, κλεισμένη σε τείχη μήκους 2 χλμ.

Ντουμπάι: Η μεγαλύτερη πόλη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα σας χαρίσει ένα ονειρικό ταξίδι που συνδυάζει τα πάντα και ικανοποιεί όλα τα γούστα. Λίγο το άσπρο από τις χιονισμένες πίστες, λίγο πράσινο από τα φοινικόδεντρα, λίγο γαλάζιο από την απέραντη θάλασσα και λίγο χρυσό από την άμμο της ερήμου, το Ντουμπάι συνθέτει ένα εξωπραγματικό σκηνικό το οποίο θα λατρέψετε από την πρώτη στιγμή.

Ρόδος, Παναγία Τσαμπίκα: Θρύλοι και παραδόσεις

 

Πολλά είναι τα θαύματα της Παναγίας Τσαμπίκας στη Ρόδο.

Του Χρήστου Μυστιλιάδη

Πιο πολλά, όμως, είναι τα θαύματα με τις άτεκνες γυναίκες που παρακαλούν την Θεοτόκο να τους χαρίσει παιδί και τάζουν είτε να βαφτίσουν το παιδί του εκεί, είτε να του δώσουν το όνομα Τσαμπίκος ή Τσαμπίκα. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκτός από τους Ροδίτες υπάρχουν και περιπτώσεις αλλοδαπών που έχουν δώσει αυτό το όνομα στα παιδιά τους.

Ένα από τα παλιότερα θαύματα της Παναγίας Τσαμπίκας είναι αυτό που συνδέεται με τα μεγάλα κτήματα γύρω από το Μοναστήρι.

Αυτά τα κτήματα ανήκαν σ' έναν Τούρκο Πασά, του οποίου η γυναίκα δεν τεκνοποιούσε. Εκείνη μαθαίνοντας για την Παναγία, προσευχήθηκε κι έφαγε το φυτιλάκι που έκαιγε στο καντήλι της εικόνας της. Έγινε το θαύμα κι έμεινε έγκυος. Ο Τούρκος δεν μπορούσε να πιστέψει πως το παιδί ήταν δικό του. Ούτε πίστευε πως επρόκειτο για θαύμα. Όταν όμως γεννήθηκε το μωρό, κρατούσε στη μικρή χούφτα του το φυτιλάκι του καντηλιού. Τότε ο Τούρκος Πασάς δώρισε στην εκκλησία όλα αυτά τα κτήματα που βρίσκονται γύρω από το ναό.

Η ονομασία Τσαμπίκα, σύμφωνα με την παράδοση, οφείλεται στη λέξη της τοπικής διαλέκτου «τσάμπα» που σημαίνει σπίθα και συνδέεται με τον τρόπο εύρεσης της εικόνας.

Ένας βοσκός καθόταν στη βρύση του Αιμαχιού (ιστορικός τόπος Αρχαγγέλου που βρίσκεται χαμηλά απέναντι από το βουνό), όταν είδε ψηλά στην κορυφή, εκεί που σήμερα βρίσκεται ο μικρός ναός της Παναγίας Τσαμπίκας της Κυράς, κάτι σαν σπίθες (τσάμπες). Όλη η νύχτα πέρασε κοιτάζοντας ο βοσκός να δει αν κινηθεί το φως. Το φως παρέμενε στην ίδια θέση. Ήρθε και δεύτερη νύχτα και τρίτη νύχτα. Πάλι, στον ίδιο τόπο, το ίδιο φως, σαν κάποιος να το κρατούσε.

Τότε ο βοσκός, περίεργος αλλά και φοβισμένος μήπως υπήρχαν στο βουνό κακοποιοί, κάλεσε συγχωριανούς του οπλισμένους, να ανέβουν να δουν τι συμβαίνει.

Σαν έφτασαν στην κορυφή, παραδόξως, αντικρίζουν μία ασημένια εικόνα της Παναγίας επάνω στο κυπαρίσσι και μπροστά της ένα καντήλι αναμμένο.

Το γεγονός αυτό διαδόθηκε παντού, καθώς και στην Κύπρο, όπου το περιστατικό ακούστηκε με πολλή κατάπληξη. Γιατί πράγματι, είχε χαθεί από κάποιο Μοναστήρι της Μεγαλονήσου μια εικόνα τη Παναγίας με το καντήλι.

Επίτροποι από την Κύπρο, ήρθαν στον Αρχάγγελο και αναγνώρισαν την εικόνα. Παίρνοντάς την, επέστρεψαν στην πατρίδα. Η εικόνα, όμως πάλι έφυγε από το θρόνο της κι ερχόταν στην κορυφή του βουνού. Λυπημένοι οι Κύπριοι ήρθαν πάλι και πήραν την εικόνα.

Για να βεβαιωθούν και οι δύο πλευρές πως πρόκειται για την ίδια εικόνα, έκαψαν λίγο το ξύλο της από πίσω για να τη σημαδέψουν (το σημάδι αυτό σώζεται ως σήμερα). Και τρίτη φορά η εικόνα επέστρεψε φέγγοντας στην κορυφή του βουνού.

Τότε, χτίστηκε ναϊδριο και οντάδες σ' εκείνο το σημείο αφιερωμένο στην Παναγία Τσαμπίκα την Κυρά.

Σήμερα, για λόγους ασφαλείας, η θαυματουργή εικόνα βρίσκεται στην Παναγία Τσαμπίκα Κάτω. Το ένα μοναστήρι είναι ψηλά, στον ιερό λόφο (με ύψος 326 μέτρα) όπου κάποτε λατρευόταν η θεά Αρτέμιδα και λέγεται Παναγιά η Τσαμπίκα, η Ψηλή ή, η Κυρά. Το άλλο μοναστήρι, είναι κοντά στον δημόσιο δρόμο και λέγεται Παναγιά η Τσαμπίκα η Κάτω.

Πάνω στο λόφο την Γ’ Κυριακή των νηστειών, της Σταυροπροσκυνήσεως, γίνεται μεγάλο πανηγύρι και θρησκευτικό προσκύνημα, ίσως γιατί η άνοδος εκεί ψηλά θυμίζει τον Γολγοθά του Κυρίου.