Αυτές τις μέρες, ορισμένοι που ζούσαν με το φόβο των προλήψεων δεν έπρεπε να πάνε στη θάλασσα για μπάνιο, ούτε να πλύνουν, ούτε να κόψουν σταφύλια και σύκα κι ούτε πλένουν ρούχα, γιατί φοβούνται μήπως καταστραφούν τα ρούχα τους. Κι ακόμα, δεν κόβουν ούτε ξύλα, δε σκούζει πουθενά τσεκούρι τέτοιες πρωτομέρες του μήνα.
Γι αυτό, παλιότερα, άκουγες να λένε:
"Τ' Αυγούστου οι Δρίμες στα πανιά και του Μαρτιού στα ξύλα".
Τέτοιες μέρες λοιπόν, τα παιδιά τα κλείνουν μέσα τα μεσημέρια και τους λένε:
"Μην βγαίνετε έξω, μην περνάτε απόμερα και τρίστρατα, γιατί οι Δρίμες θα σας κάνουν κακό, μεγάλο κακό."
Οι δρίμες στην Κύπρο λέγονται "κακαουστιές", δηλαδή κακαί ημέραι του Αυγούστου και κατ' ευφημισμόν καλαουστιές, καλαί ημέραι του Αυγούστου.
Στον Πόντο, το διάστημα των ημερών αυτών λέγεται "Σαπίας", προφανώς διότι κατ' αυτό σαπίζουν τα δέρματα, υφάσματα, ξύλα, κ.λ.π.
Άλλοι πάλι πιστεύουν πως οι Δρίμες είναι οι Δώδεκα πρώτες μέρες του μήνα κι όχι οι έξι που ανάφερα πιο πάνω και πως η κάθε μια απ' τις δώδεκα αντιστοιχεί σ' ένα μήνα της χρονιάς. Γι' αυτό τις λένε και "μερομήνια".
Έτσι, οι πιο γνωστικοί κι έμπειροι μεσόκοποι και γέροντες, προμαντεύουν τον καιρό όλου του χρόνου. Μηνολογιάζουν, παρατηρούν δηλαδή, τι καιρός κάνει την κάθε μέρα την εποχή των Δριμών και, πηγαίνοντας στον μήνα που αντιστοιχεί στη μέρα αυτή, κάνουν προγνώσεις και προμαντεύουν τα φερσίματά του αν θά'ναι καλά ή κακά, αν θά'χει κακοκαιρία ή καλοκαιρία κι αν θα φέρει καλοτυχία η κακοτυχία.
Οι τσοπάνηδες μάλιστα την πρωταυγουστιά έχουν και τη "σκυλομαντεία". Σηκώνονται πολύ πρωί, βαθιά σχεδόν χαράματα, και κοιτάζουν τα σκυλιά πως κοιμούνται. Κι αν αυτά κοιμούνται ξάπλα με τεντωμένα τα πόδια, λένε:
"Καλοχειμωνιά θά' χουμε και γλυκοκαιριά".
Αν δούνε όμως πως αυτά κοιμούνται μαζεμένα, κουλουριασμένα με το κεφάλι χωμένο στα πόδια τους, τους ακούς να λένε: "Κακοχειμωνιά θά' χουμε φέτος, κακοχειμωνιά με χιόνια και παγοβροχιές».
Ορισμένες φορές ήδη από τον Αύγουστο αρχίζει, πρώιμα, το κρύο και κοινές είναι οι παροιμίες:
"Ο Αύγουστος επάτησεν, η άκρα του χειμώνα",
"Από Αύγουστο χειμώνα..." κ.τ.λ.
Το όνομα Augustus, υπήρξε τίτλος Ρωμαίων αυτοκρατόρων. Στα λατινικά σημαίνει "μεγαλοπρεπής" ή "σεβαστός". Αντίστοιχος του "Καίσαρα". Ο υπέρτατος τιμητικός τίτλος Αυτοκρατόρων στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία σε άλλα κράτη και σε επιμέρους Ιπποτικά και Θρησκευτικά Τάγματα μέχρι και σήμερα. Ιδίως δε ο θηλυκός τύπος του τίτλου αυτού Αυγούστα ήταν το σύνηθες όνομα-τίτλος της Βυζαντινής Αυτοκράτειρας.
Ο πρώτος στον οποίο απενεμήθη ο τίτλος αυτός επίσημα είναι ο ανιψιός του Ιουλίου Καίσαρα Οκταβιανός, μετά τη νίκη του επί του Αντωνίου και την υπό αυτόν κατάληψη της ανώτατης αρχής.
Κατά την εισήγηση του Μουνατίου Πλάγκου στη συνεδρίαση του Ιανουαρίου του 27 π.Χ. η Σύγκλητος απένειμε στον Οκταβιανό την προσωνυμία Αύγουστος - στα ελληνικά Σεβαστός.
Το όνομα ετυμολογικά σημαίνει τον αυξημένο, τον επιφανή (ab augento), ενώ στην εκκλησιαστική γλώσσα έχει μυστική σημασία. Οι Ρωμαίοι συνέδεαν το όνομα αυτό με τη λέξη augur.
"Οι πατέρες μας, λέει ο Οβίδιος, έλεγαν τα ιερά πράγματα". Έτσι οι Θεοί και οι ιεροί χώροι καλούνταν augusti και η ορθή ερμηνευτική απόδοση είναι "Σεβαστός".
Στο αττικό ημερολόγιο ο Αύγουστος ήταν ο δεύτερος μήνας του έτους και ονομάζονταν Μεταγειτνιών διάρκειας 29 ημερών που αντιστοιχεί με το χρονικό διάστημα από 24 Ιουλίου έως τις 22 Αυγούστου.
Ο Αύγουστος, κατά το παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο, ήταν ο έκτος μήνας, γι' αυτό αρχικά στα Λατινικά ονομάζονταν Sextilis και είχε 31 ημέρες, ευθύς εξ αρχής από την εγκαθίδρυση του Ιουλιανού ημερολογίου το 45 π.Χ. (έτος 709 από κτίσεως Ρώμης).
Το έτος 8 π.Χ. ο Αύγουστος Καίσαρας του έδωσε το όνομά του χωρίς την προσθήκη μίας ημέρας από τον Φεβρουάριο (όπως λανθασμένα αναγράφεται σε ορισμένες αναφορές). Λέγεται ότι ο Αύγουστος έβαλε τον μήνα σε αυτή την θέση, για να τιμήσει τον θάνατο της Κλεοπάτρας η οποία, όπως γράφουν, έθεσε τέλος στη ζωή της στις 12 Αυγούστου του 30 π.Χ. αν και ο ακριβής λόγος του θανάτου της καλύπτεται από μυστήριο.
Κατά το Βυζαντινό ημερολόγιο που ακολουθεί ακόμη και σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία και το οποίο αρχίζει τον Σεπτέμβριο, ήταν ο τελευταίος μήνας του χρόνου κι έτσι η 31 Αυγούστου γιορτάζονταν ως παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Αστρονομικά, ο ήλιος βρίσκεται στην αρχή του μήνα στον αστερισμό του Καρκίνου (21 Ιουλίου έως 9 Αυγούστου) και στο τέλος στον αστερισμό του Λέοντα (10 Αυγούστου έως 15 Σεπτεμβρίου).
Σε μερικές περιοχές θεωρούνταν ότι οι μέρες του Αυγούστου συμπίπτουν με την «εώα επιτολή» του Σείριου, την ανατολή δηλαδή του λαμπρότερου άστρου της νύχτας λίγο πριν από την ανατολή του Ήλιου.
Ο Αύγουστος, όπως λέει κι ο λαός μας είναι ο μήνας που τρέφει τους ένδεκα. Κι αυτό το λέει για την αφθονία των καρπών και των φρούτων που κουβαλάει μαζί του.
Παλιότερα, την πρωταυγουστιά, ο παπάς γύριζε στα σπίτια των ξωμάχων γεωργών κι έκανε κει αγιασμό για τα σπαρτά των νοικοκύρηδων.
"Αύγουστε, καλέ μου μήνα, νά' σουν δυο φορές το χρόνο!".
'Ομως η ευτυχία αυτή του Αυγούστου, δεν είναι πάντοτε αδιατάρακτη. Πολλές φορές, οι ελώδεις πυρετοί και οι γαστρικές ασθένειες από την κατάχρηση των οπωρικών κάνουν τον Αύγουστο επικίνδυνο για την υγεία.
Γι' αυτό άλλη παροιμία λέγει: "Περί της υγείας σου τον Αύγουστο ερώτα", που σημαίνει πως κανείς δεν είναι σίγουρος για την υγεία του, αν δεν περάσει απρόσβλητος από ασθένειες τον Αύγουστο.
Στην Τήλο την πρωταυγουστιά σκορπίζουν μέσα στο σπίτι άμμο ως σημάδι ευτυχίας και αφθονίας.
Επίσης, "δεν σαρώνουν το σπίτι, για να μη ρίξουν έξω μαζί με τα σαρίδια και τα καλά του σπιτιού".
Στο Ζαγόρι της Ηπείρου "πρωί πρωί, πριν ακόμα βάλουν τίποτα στο στόμα τους, τρώγουν κόκκινα κράνα, για να είναι γεροί όλο το χρόνο.
Πέρα απ' τους αγιασμούς, την πρωταυγουστιά αρχίζουν οι νοικοκυρές να καθαρίζουν τα χάλκινα αγγεία κι όλα τα σπιτικά σκεύη. Και αυτό γίνεται για να μην υπάρχει ίχνος από "άρτεμα" πάνω σ'αυτά, γιατί θεωρούν τη νηστεία του Δεκαπενταύγουστου σαν την πιο αυστηρή και πιο αξιόλογη.
Ο Αύγουστος θρησκευτικά είναι γνωστότερος για τον «Δεκαπενταύγουστό» του, το πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα πριν από την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου.
Οι εορτές της Παναγίας δεν είναι οι μοναδικές του μήνα, αφού σπουδαία θέση στο χριστιανικό εορτολόγιο κατέχει και η 6 Αυγούστου που η Εκκλησία εορτάζει τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού, μία από τις δώδεκα δεσποτικές εορτές της Ορθοδοξίας.
Στις 27 του μήνα γιορτάζεται επίσης και η ανακάλυψη μιας πανάρχαιας εκκλησίας στην Παλιά Πόλη της Ρόδου, στα μέσα του 14ου αιώνα, στην οποία υπάρχουν αρκετές φθαρμένες από την πολυκαιρία εικόνες. Μία απ' αυτές εικόνιζε τον Άγιο Φανούριο, έναν άγνωστο μέχρι τότε άγιο στου οποίου το όνομα ο μητροπολίτης του νησιού Νείλος αποφάσισε να αφιερώσει την ανακαινισμένη εκκλησία και του οποίου η μνήμη εορτάζεται έκτοτε την ημέρα ανακάλυψης της εικόνας του.
Σύμφωνα με την εικόνα του, ο άγιος ήταν νεαρός στρατιώτης ο οποίος υπέστη 12 μαρτύρια. Υπάρχει επίσης η υπόθεση από ερευνητές ότι ο άγιος συγχέεται με τον Άγιο Γεώργιο, καθώς η εικόνα φαίνεται να έχει αρκετές ομοιότητες με αυτή του Αγίου Γεωργίου.
Παρ' όλα αυτά, όσο κι αν τον Ιούλιο «ο Αηλιάς κόβει σταφύλια και η Αγιά Μαρίνα σύκα», ο ερχομός του Αυγούστου δεν μας αφήνει να ξεχάσουμε ότι «από Μάρτη καλοκαίρι, κι από Αύγουστο χειμώνας»!
Άλλες παροιμίες για τον Αύγουστο:
"Καλή λαβιά τον Αύγουστο και γέννα τον Γενάρη!"
"Αύγουστε τραπεζοφόρε νά'σουν τρεις βολές το χρόνο!"
"Όποιος φιλάει τον Αύγουστο, το Μάη θερίζει μόνος!"
Ήρθε ο Αύγουστος, πάρε την κάπα σου!"
"Αύγουστε καλέ μου μήνα, νά'σουν δυο φορές το χρόνο!"
"Μπήκε ο Αύγουστος, η άκρη του χειμώνα!"
"Νά' σαι καλά τον Αύγουστο, πού' ναι παχιές οι μύγες!"
"Τον Αύγουστο τον χαίρεται, οπόχει να τρυγήσει!"
"Κάθε πράγμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύγουστο!"
"Τ' Αυγούστου τα πεντάλιρα, τον Μάη αναζητούνται!"
"Τ' Αυγούστου τα βοριάσματα, χειμώνα αναθυμιούνται!"
"Ο Αύγουστος κι ο τρύγος δεν είναι κάθε μέρα!"
"Να σε πάρει η ομπρός του Μάη κι η πίσω του Αυγούστου!"
"Του Αυγούστου το νερό, αρρώστια στον ελιοκαρπό!"
"Θεός να φυλάει τα λιόδεντρα απ' το νερό τ' Αυγούστου!"
"Αύγουστος άβρεχος, μούστος άμετρος!"
"Τ' Αυγούστου και του Γεναριού, τα δυο χρυσά φεγγάρια!"
"Ζήσε Μάη να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι!"
"Νά'σαι καλά τον Αύγουστο με δεκαοχτώ βελέτζες!"
"Το Μάη με πουκάμισο, τον Αύγουστο με κάπα!"
"Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ' Αυγούστου το φεγγάρι!"
"Ο Αύγουστος πουλάει κρασί, ο Μάης πουλά σιτάρι!"
"Αυγουστοοικοδέσποινα, καλαντογυρεύτρα!"
"Από Μαρτιού πουκάμισο, κι απ' Αύγουστο σεντόνα!"
"Δεκαπέντησεν ο Αύγουστος, πυρώσου και μην εντρέπεσαι!"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου