Ουζοκατάνυξη στη Μυτιλήνη

Το Πλωμάρι Λέσβου κτίστηκε το 1842 γύρω από τη ρεματιά του ποταμού Σεδούντα. Στα τέλη του 19ου αιώνα ήταν σημαντικό ναυτικό και εμπορικό κέντρο με ανθούσα οικονομία. Υπήρχαν σαπωνοποιεία, ελαιοτριβεία, αλευροποιείο, πυρηνεργοστάσια, καθώς και ποτοποιεία που εξειδικεύονταν στην παραγωγή ούζου.

Ο οικονομικός μαρασμός της πόλης ξεκίνησε μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Η σημερινή κωμόπολη εκτείνεται γύρω από το παλιό ιστορικό κέντρο και την εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Ο Πλάτανος, η Αγία Παρασκευή, ο Ταρσανάς, η Αγορά, το Προάστιο και ο Προφήτης Ηλίας είναι οι γειτονιές του Πλωμαρίου.

Το ούζο -σε αντίθεση με το τσίπουρο- μόνο σε μικρό μέρος είναι προϊόν απόσταξης σταφυλιών. Είναι βιομηχανικό μίγμα καθαρής αλκοόλης, νερού και αρωματικών ουσιών με κύριο το γλυκάνισο. Σύμφωνα με το νόμο για να ονομαστεί ένα προϊόν ούζο πρέπει:
- Να παράγεται στην Ελλάδα (ονομασία προέλευσης)
- Να έχει αρωματιστεί δια της διαβροχής ή δια τής απόσταξης με σπόρους γλυκάνισου. Προαιρετικά με μάραθο, μαστίχη Χίου και άλλα μυρωδικά.
- Το ποσοστό του όγκου που έχει αρωματιστεί με απόσταξη πρέπει να είναι τουλάχιστον 20%. 

Λέγεται ότι η ονομασία προέρχεται από το εξής περιστατικό: Μια Ιταλική (ή Επτανησιώτικη) εμπορική εταιρεία είχε συσκευάσει μια παρτίδα τσίπουρου εξαιρετικής ποιότητας και πολύ πλούσιου σε γλυκάνισο. Στα κιβώτια αναγράφονταν η ένδειξη "USO MASSALIA" δηλ. για χρήση στη Μασσαλία, προορισμός Μασσαλία. Αυτό έγινε "σλόγκαν" το οποίο γρήγορα συντμήθηκε ( κι έφυγε το "Μασσαλία"). 

Το Πλωμάρι είναι και η πρωτεύουσα του ούζου με την ονομαστή τοπική ποικιλία γλυκάνισου και το μοναδικό μουσείο στον κόσμο αφιερωμένο στο ούζο. Το Μουσείο ανήκει στην οικογένεια Βαρβαγιάννη η οποία ασχολείται με την παραγωγή ούζου από το 1860. 

Οι ντόπιοι υποστηρίζουν ότι η επιθετική γεύση του ούζου αποζητάει  τους δικούς του μεζέδες.

Χταποδάκι στα κάρβουνα καλά ψημένο, ζουμερό και μαστιχωτό κομμένο σε λεπτά φετάκια με όλη τη γεύση της θάλασσας, χωρίς λάδια και λεμόνια με μόνο λίγες σταγόνες ξίδι. Oλα τα θαλασσινά, κυδώνια, φούσκες, καλόγνωμες, μύδια, χτένια. Σαρδέλες παστές, κατά προτίμηση Καλλονής, όταν είναι η εποχή τους.  Επίσης, σαρδέλα στα κάρβουνα με χοντρό αλάτι. Ξεροτηγανισμένα κολοκυθάκια και μελιτζάνες, βουτηγμένα σε σφιχτό, έντονα σκορδάτο τζατζίκι. Ελιές μικρές πράσινες τσακιστές. 

Ο καλύτερος μεζές του ούζου για τους Μυτιληνιούς είναι η περίφημη παπαλίνα, σαρδέλα Καλλονής που παστώνεται στο αλάτι φρέσκια, μόνο για δυο ώρες και ύστερα τρώγεται ωμή, σαν σούσι.Κι όταν δεν υπάρχει τίποτα απ' όλα αυτά; Τότε μια ντοματούλα κομμένη στα τέσσερα, λίγο αγγουράκι τραγανό και δροσερό με αλατάκι, ένα κομματάκι φέτα και ζυμωτό ψωμί ή ένα ντόπιο παξιμάδι είναι ό,τι πρέπει. 

Ούζο όταν πιεις γίνεσαι ευθύς! Αρκεί να ξέρεις τα τρία "όχι" του. Ποτέ δεν βάζουμε πάγο στο ούζο γιατί ψύχονται τα αιθέρια έλαια της ανηθόλης και δημιουργούνται κρύσταλλοι που αλλοιώνουν την γεύση και την υφή του ποτού. Ο γευστιγνώστης και συγγραφέας Στρατής Πανάγος υποστηρίζει πως οι κρύσταλλοι αυτοί ευθύνονται για τον πονοκέφαλο και τις καούρες στο στομάχι όταν πιούμε ούζο. Επίσης πάντα αδειάζουμε το ποτήρι μας πριν το ξαναγεμίσουμε, ώστε να διατηρούμε πάντα την αναλογία ούζου- νερού σε σταθερό επίπεδο. Τέλος το ποτήρι πρέπει να έχει στενό στόμιο, όπως το «κανονάκι» ώστε να μένει η μύτη μας έξω και να μην αναπνέουμε τις αναθυμιάσεις του αλκοόλ, κάτι που προκαλεί γρηγορότερη μέθη.