Πέμπτη 5 Ιουλίου 2012

Στο χωρκόν μου την Κυθραία, το σπίτι εν δικόν μου


Πριν ολοκληρώσω το οδοιπορικό μου στην πληγωμένη Κύπρο, είχα καθήκον να μη παραλείψω να κάνω μια στάση στην Κυθραία, 12 χλμ. βορειοανατολικά της Λευκωσίας.
Φυσικά, δεν είδα εδώ κάτι διαφορετικό από τη βεβήλωση που αντίκρυσα, χθες και σήμερα, στ' άλλα θρησκευτικά μνημεία που πήγα.
Θυμάμαι τις κατατοπιστικές πληροφορίες που μου έδωσε, για την γενέτειρα κωμόπολή του, ο πρόεδρος των Κυπρίων Ρόδου, γιατρός Γιώργος Συμεωνίδης:


Η Κυθραία έχει 7 ενορίες που περιλαμβάνουν τη Χρυσίδα, τον Άγιο Ανδρόνικο, την Αγία Μαρίνα, τη Χαρδκιώτισσα, τον Άγιο Γεώργιο και τη Συρκανιά.
Στην εκκλησία της Χαρδακιώτισσας (φωτό), βρισκόταν η αργυρεπίχρυση εικόνα της Παναγίας έργο του 1814.
Η εικόνα αυτή μεταφέρθηκε στην Κυθραία το 1453, μετά την αλωση της Κωνσταντινούπολης, από κάποιο Χορδάκη που πιθανό σε αυτό να οφείλεται η ονομασία Χαρδακιώτισσα ή Χορδακιώτισσα.
Κατά τη συντήρηση της εικόνας στο εργαστήρι της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, αφού διασώθηκε από τον επίτροπο Μιχαήλ Κυριάκου και μεταφέρθηκε στην προσφυγιά κατά την εισβολή του 1974 και τον εκτοπισμό, βρέθηκε κάτω από το κάλυμμα μια άλλη εικόνα, εκείνη της Παναγίας της Οδηγήτριας η οποία φυλάσσεται στον Ιερό ναό της Παναγίας Παλλουριώτισσας στη Λευκωσία.
Τα παλιά χρόνια ο κεφαλόβρυσος παρείχε ενέργεια για 33 νερόμυλους.


Είμουν καλή νοικοτζυρά που ‘μουν εις το χωρκόν μου
τζαι τίποτε δεν έλειπεν που το νοικοτζυρκόν μου.
Τζαι τώρα είμαι νοικοτζυρά, το σπίτιν εν δικόν μου
τζαι τιποτα δεν λείφκουμαι που το νοικοτζυρκόν μου
Τριγύρω μου έσιει δεντρά τζαι φκιόρα(=λουλουδια) μυρισμένα
που μου θυμίζουν την Τζιυρκάν(=Κυρθραία) όπως που ναν συγγενικά
αμμά εν ξωμακρισμένα.
Θυμούμαι τους γειτόνους μου που μαστον σαν τα αδέρφκια
η νύχτα μας εχώριζεν τζι’ ούλλοι μας εζηλέφκαν
Δίπλα απο το σπίτι μου είχα την εκκλησία
με την χρυσήν την Παναγιά που ‘ρτεν τζι’ αυτή στην προσφυγιάν.(βλέπε ιστ. υπόβαθρο)
Βοήθα χρυσή μου Παναγιά σύντομα να ‘ρτει η λευτεριά
ν’ αφήσουμεν την προσφυγιάν
να πάμεν πίσω στην Τζιυρκάν τζαι με λαμπάδες ται τζιερκά
ν’ ανοίξουμεν την εκκλησιάν τζιαι να προσευχηθούμεν
τον Παντοδύναμον Θεόν να τον ευχαριστούμεν.

(Ποίημα από τη Χρυστάλλα Νικολάου εκ Κυθραίας, 1974).

Στην επάνω φωτογραφία εικόνα από την εισβολή, στη μέση η αργυρεπίχρυση εικόνα της Παναγίας και κάτω η εκκλησία της Χαρδακιώτισσας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: