Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2011

Κρίστιαν Μπάρνταντ, ο καρδιοχειρουργός με τα χρυσά χέρια

Σαν σήμερα, 8 Οκτωβρίου 1922 γεννήθηκε ο καρδιοχειρουργός Κρίστιαν Μπάρναντ, ο πρώτος που πραγματοποίησε την πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση καρδιάς από άνθρωπο σε άνθρωπο. Γεννήθηκε στο Μπίφορτ Ουέστ, μια μικρή κωμόπολη της Νότιας Αφρικής.

Συνολικά η οικογένεια είχε τέσσερα αδέλφια από τα οποία το ένα, πέθανε σε ηλικία μόλις πέντε ετών από καρδιακό νόσημα. Ήταν ένα συγκλονιστικό γεγονός για την οικογένεια και ίσως το ελατήριο που ώθησε τον Κρίστιαν στη μετέπειτα πορεία της ζωής του.

Ο Μπάρναρντ πειραματίστηκε για αρκετά χρόνια με τα ζώα και περισσότερα από 50 σκυλιά έλαβαν μεταμόσχευματα καρδιάς. Κέρδισε τα φώτα της παγκόσμιας δημοσιότητας όταν έκανε την πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς σε άνθρωπο στις 3 Δεκεμβρίου 1967, σε νοσοκομείο του Κέιπ Τάουν. Μεταμόσχευσε την καρδιά μιας 18χρονης (που είχε πεθάνει σε αυτοκινητικό) σε έναν 53χρονο ασθενή τον οποίος επέζησε για 18 ημέρες. Αυτη η πρώτη επέμβαση είχε διάρκεια εννέα ώρες και χρησιμοποίηθηκε μια ομάδα τριάντα ανθρώπων.

Για πάνω από 40 χρόνια υπήρχαν διάφορες εικασίες για το γεγονός ότι τελικά η καρδιά της Ντενίζ Νταρβάλ, αν και βρισκόταν σε άριστη κατάσταση, σταμάτησε τελικά την επόμενη ημέρα. Την αλήθεια αποκάλυψε μετά το θάνατο του Κρίστιαν Μπάρναρντ το 2001 ο αδελφός του, Μάριους, επίσης γιατρός και δεξί χέρι του. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του Μάριους, ο ίδιος προέτρεψε τον Κρίστιαν να κάνει ένεση καλίου στην Ντενίζ, ώστε να παραλύσει η καρδιά της και να θεωρηθεί νεκρή σύμφωνα με το νόμο. Έτσι κι έγινε. Μετά την ολοκλήρωση της μεταμόσχευσης και όπως περιέγραψε ο Μάριους τη σκηνή, «ο Κρις έμεινε ακίνητος για λίγο παρακολουθώντας [την καρδιά να χτυπά στο στήθος του Γουασκάνσκι] και στη συνέχεια έκανε ένα βήμα πίσω λέγοντας “Λειτουργεί”».

Εκτοτε, κάθε εγχείρηση του Μπάρναρντ έδινε στους ασθενείς και περισσότερη ζωή. Ο Νταρκ βαν Ζιλ ήταν ο ασθενής του Μπάρναρντ που έσπασε το ρεκόρ επιβίωσης και έπειτα από 23 χρόνια ζωής με μόσχευμα καρδιάς πέθανε το 1996 από διαβήτη, που δεν συνδεόταν με την επέμβαση.

Ο ίδιος έγραψε στην αυτοβιογραφία του ότι ήταν ερωτικός σύντροφος της Τζίνα Λολομπρίτζιντα και ότι δεν αρνιόταν γενικώς μια γοητευτική γυναικεία παρουσία. Η πρώτη του σύζυγος Αλέττα Γερτρουίδα Λού, μια νοσοκόμα , την οποία παντρεύτηκε το 1948 τον παράτησε δύο χρόνια μετά την ιστορική μεταμόσχευση καρδιάς αφού είχαν αποκτήσει δύο παιδιά. Η δεύτερη, κληρονόμος μιας τεράστιας περιουσίας και κατά πολύ μικρότερή του Μπάρμπαρα Τζοελνερ , τον χώρισε 12 χρόνια μετά το γάμο τους και αφού και με αυτήν είχαν αποκτήσει δύο παιδιά. Με την τρίτη σύζυγο την Kαρίν Σετζκορν, ένα νεαρό μοντέλο, παντρεύτηκαν το 1988 όταν εκείνη ήταν μόλις 18 χρόνων όταν εκείνος ήταν 66 , τον «κράτησε» επίσης 12 χρόνια. Συνολικά απέκτησε έξι παιδιά από τρεις συζύγους.

Στις 23 Ιουλίου 1993, ο Μπάρναρντ ορκίστηκε πίστη στην Ελλάδα και υπακοή στο ελληνικό Σύνταγμα. «Αφότου έδωσα τον όρκο του Ιπποκράτη, έχω ένα ισχυρό αίσθημα έλξης για τη χώρα όπου γεννήθηκε. Μετά την πρώτη μου επίσκεψη στην Ελλάδα αισθάνθηκα ότι δεν ήμουν απλά μαθητής του, αλλά συμπατριώτης του»,έλεγε. Σχεδόν κάθε καλοκαίρι έκανε διακοπές στην Πάφο της Κύπρου και δυο φορές ήρθε στη Ρόδο όπου έμενε στο ξενοδοχείο "Παραντάϊς".

Ο Κρίστιαν Μπάρναρντ πέθανε το 2001 από κρίση άσθματος, ενώ βρισκόταν σε διακοπές στην Πάφο της Κύπρου. Σύμφωνα όμως με δήλωση του Κύπριου υπουργού Υγείας Φρίξου Σαββίδη, ο διάσημος καρδιοχειρουργός πέθανε από καρδιακή προσβολή.

Δεν υπάρχουν σχόλια: